Uw zoekacties: Basisschool de Regenboog, Nieuwendijk, 1870-2016

0460 Basisschool de Regenboog, Nieuwendijk, 1870-2016 ( Streekarchief Langstraat Heusden Altena )

 

In een inventaris staat beschreven welke stukken er allemaal in het archief aanwezig zijn, maar vaak ook een korte geschiedenis van het archief. Bij ‘Kenmerken’ vindt u de pdf-versie van de inventaris en algemene informatie over het archief. Bij ‘Beschrijving van de series en archiefbestanddelen’ vindt u de lijst met beschrijvingen van stukken die zich in dit archief bevinden, gegroepeerd in hoofdstukken/rubrieken. Door op het plus-tekentje te klikken voor een beschrijving van een hoofdstuk/rubriek gaat u steeds een niveau dieper in de inventaris.

 

Hoe zoekt u door een inventaris?

 

Klik op de zoekbalk, bekijk eventueel eerst de ‘Zoektips’ linksonder in het zoekscherm en tik vervolgens uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’. Onder ‘Gevonden archiefstukken’ verschijnen de beschrijvingen van stukken  waar de zoekterm in voorkomt.

 

Wanneer u op een ‘Gevonden archiefstuk’ klikt, verschijnt een meer gedetailleerde beschrijving met rechts ook een aantal icoontjes in beeld. Het meest rechtse icoon (Aanvragen) kunt u gebruiken wanneer u het betreffende stuk in de studiezaal wilt komen bekijken. Een instructie hoe dit online aanvragen werkt, vindt u hier.

 

Welke archieven heeft het Streekarchief Langstraat Heusden Altena?

 

Bekijk het Archievenoverzicht om te zien welke archieven het Streekarchief beheert. 

 

beacon
 
 
1. Archiefvorming
1.1. Geschiedenis van de archiefvormer
0460 Basisschool de Regenboog, Nieuwendijk, 1870-2016
1. 1. Archiefvorming
1.1.
Geschiedenis van de archiefvormer
Voor de oprichting van de school was er al openbaar onderwijs in Nieuwendijk. In twee lokalen werden tegen betaling van schoolgeld taal- en rekenlessen gegeven. Arie den Dekker vond dat er een christelijk internaat voor jongens moest komen met daaraan gekoppeld een christelijke lagere school voor de kinderen uit het dorp. Hij was een kapitaalkrachtig man en was lid van de Provinciale Staten in Den Bosch. Hij woonde aan de Buitendijk in Nieuwendijk en liet op zijn grond voor twaalfduizend gulden een groot pand bouwen dat de naam "Het instituut voor opvoeding en onderwijs te Emminckhoven en Almkerk" kreeg. Het gebouw opende zijn deuren op 3 november 1851. De hoofdonderwijzer was L.W. Hasselman, later genoemd als oprichter van het instituut. Als hulponderwijzer werd Jan den Boer aangesteld.
Het instituut groeide uit zijn behuizing en in1874 werd er aan de overkant van de straat een nieuw gebouw gezet. Het instituut verhuisde naar de overkant en de lagere school bleef op de oude plaats. Al snel daarna liep het aantal leerlingen terug en in 1885 was dit de reden waarom het instituut gesloten moest worden.
Ook met de lagere school ging het slecht. Het christelijk onderwijs kreeg geen cent van de regering. Meester Jan den Boer maakte zich zorgen en richtte samen met de dominee in 1883 een christelijke schoolvereniging op. De zus van de oprichter, Pietje Hasselman, en weer Arie den Dekker schoten financieel toe en in 1887 kon er een nieuwe school voor christelijk lager onderwijs geopend worden. De school kreeg de naam "School met den Bijbel". In 1900 kwam de leerplichtwet. Dit betekende dat iedereen voortaan minimaal zes jaar naar de lagere school moest. Door deze wet kwamen er meer leerlingen en werd de school te klein. De school werd gesloopt en er werd tijdelijk les gegeven in het gebouw van het voormalige Hasselmaninstituut aan de overkant en in de kerkeraadskamer van de gereformeerde kerk. Wederom is het de familie Den Dekker die met geld voor de nieuwbouw over de brug komt en op 30 september 1907 werd de nieuwe school met een leerlingenaantal van 250 feestelijk geopend.
In 1920 kwamen de eerste juffen op school, maar deze werden ontslagen als ze gingen trouwen. In datzelfde jaar kwamen er in Nederland gelijke rechten voor openbare en christelijke scholen. Dit was de nekslag voor de nog bestaande openbare school in Nieuwendijk. Deze moest in 1922 de deuren sluiten en het aantal leerlingen op de christelijke school groeide hierdoor flink.
In 1937 werd het schoolplein vergroot door het oude schoolmeestershuis te slopen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de school een tijdje gebruikt door vijandelijke troepen. Ze lieten een enorme ravage achter en tot overmaat van ramp kreeg de school in 1945 een voltreffer van een granaat te verduren. Bij de Watersnoodramp in 1953 kreeg de school te maken met schade veroorzaakt door het water.
In 1950 werd er een vereniging opgericht om een kleuterschool te beginnen voor het christelijk onderwijs. De kleuterschool kreeg de naam "Kleine Kracht" en opende haar deuren voor de allerjongsten in 1951.
In het jaar 1971 was de school flink verouderd en stelde men zich de vraag of er gerepareerd moest worden of aan nieuwbouw moest worden begonnen. Het laatste werd een feit. Men verkocht de oude school aan de gemeente en in 1976, bij de viering van het 125-jarig bestaan, werd de nieuwe school geopend. Tevens werd de naam van de school gewijzigd in "De Regenboog". In 1973 kregen de ouders meer inspraak in het schoolgebeuren en werd er een oudercommissie opgericht.
In 1978 begon men met de besprekingen over het samenvoegen van de besturen van de lagere school en die van de kleuterschool. Vooruitlopend op de nieuwe basisschool werd deze fusie op 1 januari 1980 een feit. Het duurde nog vijf jaar voordat de echte basisschool wettelijk ingevoerd werd. Met ingang van augustus 1985 gingen de kleuterschool en de lagere school verder onder de naam "Basisschool De Regenboog". Waar voorheen sprake was van zes klassen werden het nu de groepen 1 tot en met 8. Om de fusie op één locatie te completeren werd er in 1986 gestart met het bouwen van drie kleuterlokalen en een speellokaal. Op 7 januari 1987 werd de nieuwbouw feestelijk geopend.
Chronologisch overzicht van de scholen:
1851-1885 Christelijk internaat voor jongens "Het instituut voor opvoeding en onderwijs te Emminckhoven en Almkerk".
1851-1887 De afdeling voor christelijk lager onderwijs van het bovenstaand instituut.
1887-1976 Christelijke school voor lager onderwijs "School met den Bijbel", later "School met de Bijbel" genaamd.
1976-1985 Christelijke school voor lager onderwijs "De Regenboog".
1951-1985 Christelijke school voor kleuteronderwijs "Kleine Kracht".
1985-heden Christelijke basisschool voor kleuter- en lager onderwijs "Basisschool De Regenboog".
Chronologisch overzicht van de schoolbesturen:
1851-1874 Particulier bestuur door de heer L.W. Hasselman.
1874-1980 Vereniging tot Stichting en Instandhouding van Scholen met den Bijbel.
1951-1980 Bestuur kleuterschool Kleine Kracht.
1980-heden Vereniging voor Protestants Christelijk Basisonderwijs te Nieuwendijk.
1.2. Geschiedenis van het archiefbeheer
2. Inhoud en structuur van het archief
2.1. Verantwoording van de bewerking
3. Aanwijzingen voor de gebruiker
3.1. Openbaarheidsbeperkingen
3.2. Citeerinstructie
4. Verwant materiaal
4.1. Publicaties

Kenmerken

Datering:
1870-2016
Titel:
Basisschool de Regenboog, Nieuwendijk
Beschrijving:
Inventaris van het archief van basisschool de Regenboog te Nieuwendijk
Auteur inventaris:
Bert de Vaan, L.M.C. Verwimp, Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Heusden
Huidige gemeente:
Altena
Archieftitel:
Basisschool de Regenboog, Nieuwendijk
Jaar van inventarisatie:
2007, 2020
Auteur:
Bert de Vaan, L.M.C. Verwimp, Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Heusden
Omvang:
3,625 m
Openbaarheid:
Enkele inventarisnummers zijn niet openbaar.
Uitgever:
Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Heusden
Geografische namen: