Het archief van het ambacht Naters en Pancrasgors was voor de inventarisatie samengesteld uit diverse bestanddelen, te weten:

1. Het oud archief van de gemeente Rockanje.
2. Een gedeelte van het archief van de polder Naters en Pancrasgors.
3. Het rechterlijk archief van (nr. 1 – 23).
4. Het archief van de gaarder en ontvanger van de gemeenlandsmiddelen van Rockanje en annexe polders (nr. 5).
5. Collectie DTB van Rockanje en annexe polders (nr. 12 – 14).
6. Een verzameling aanwinsten.

In de 19e en vroeg 20e eeuw werden uit het oorspronkelijke archief van het ambacht Naters en Pancrasgors (het dorpsarchief) bescheiden afgezonderd en ondergebracht in verzamelingen die werden aangeduid als het polderarchief, rechterlijk archief en het archief van de weeskamer. Bovendien werden bescheiden die als voorlopers van de burgerlijke stand werden beschouwd ondergebracht in de collectie DTB en het archief van de gaarder en ontvanger van de gemeenlandsmiddelen (van Rockanje en annexe polders). De huidige inventarisatie heeft onder andere tot doel deze kunstmatige scheiding ongedaan te maken omdat het ambachtsbestuur (baljuw en schepenen) van Naters en Pancrasgors polders eertijds ook belast was met waterstaatszaken, rechterlijke aangelegenheden, voogdijzaken en de invordering van landsbelastingen, waaronder de invordering van de impost op trouwen en begraven (gaarder), en de bevolkingsregistratie.

Om deze kunstmatige scheiding ongedaan te maken werden in 1992 van het toenmalige Algemeen Rijksarchief deze bescheiden overgenomen. Het ambachtsarchief werd bovendien verrijkt door een schenking van A. Mol te Vierpolders. Het betrof een exemplaar van de kaart uit 1697. * 

De materiële staat van het ambachtsarchief was matig. Restauraties vonden plaats in 1987 door het gemeentearchief van Rotterdam, in 1989 door de Provinciale Inspectie en in 1993 door het restauratieatelier P. Peters te Eerbeek.


Voor het rechterlijk archief en de collectie DTB is het wenselijk een concordans te maken. Een dergelijke concordans is meestal alleen zinvol (en mogelijk) voor registers.

rechterlijk archief (oud) > ambachtsarchief (nieuw)
1 > 110
2 > 113
3 > 100
16 > 114
17 > 115

collectie DTBambachtsarchief (nieuw)
(Rockanje en annexe polders)
13 > 217
14 > 218