Het Hof van Holland roept de dijkgraaf en hoogheemraden van Delfland als eisers en de bestuurders van Rijnland als gedaagden op om voor Gerard Crommon te verschijnen op de tweede woensdag na Pasen om beide partijen te horen, waarna hij rapport zal uitbrengen aan het hof, zodat het hof kan beschikken naar behoren.

Op grond van het rapport van de commissarissen van het Hof van Holland en het proces-verbaal met de bijbehorende stukken in de zaak tussen de dijkgraaf en hoogheemraden van Delfland als eisers en de bestuurders van Rijland als gedaagden, verklaart het Hof van Holland dat de in haar sententie van 22 december 1657 genoemde landscheiding tussen Delfland en Rijnland loopt vanaf het noordeinde van de Hoevezijdwinde, over de Bezuidenhoutseweg, langs de weg van Breman en Adriaen Adriaensz. Man over de binnenduinen, de Spiegeldijk noordwaarts door de duinen langs de Roggewoning tot aan de scheidingssloot tussen de binnenduinen en de lage landen, westwaarts tot voorbij de woning van Johan van Wouw, waar bakens zullen worden geplaatst door de commissarissen van het hof in het bijzijn van beide partijen. Van daar uit loopt de grens noordwaarts tot in de Noordzee. De landscheiding moet ten minste een breedte hebben van drie roeden en minstens even hoog zijn als de Hoevezijdwinde. De landscheiding mag niet afgegraven worden. Rijnland heeft de schouwbevoegdheid op de landscheiding en Delfland de naschouw. Verder worden de partijen opgeroepen om op woensdag na Pasen te verschijnen voor dezelfde commissarissen als de vorige keer om de ligging van de landscheiding aan te wijzen. Delfland is gerechtigd om sluisgeld te heffen op de landeigenaren in Wassenaar die onder de jurisdictie van Rijnland vallen, maar uitwateren op Delfland. Beide partijen betalen de proceskosten.

Hertog Albrecht van Beieren laat de hoogheemraden weten dat hij hen vaak via zijn Raad heeft aangesproken over het feit dat zijn ambtenaren jarenlang onterecht een flink bedrag moet betalen aan de hoogheemraden ten behoeve van een dijk aan de Maasdijk. Het blijkt dat die omslag niet betrekking heeft op het land van de grafelijkheid dat aan die dijk gelegen is, maar op dijkvakken die door de onderhoudsplichtige verlaten zijn en die de hoogheemraden op naam van de grafelijkheid lieten staan. Volgens de grafelijke Raad en mensen die thuis zijn in het dijkrecht is het onterecht dat de grafelijkheid alle dijkvakken onderhoudt die in slechte staat verkeren. Zij hoeft alleen geld te besteden aan die dijkvakken die niet door de onderhoudsplichtige gemaakt kunnen worden tegen 50% rente of vier keer het bedrag aan goederen of anders de onderhoudsplicht van die dijkvakken toewijzen aan het gehele ambacht of aan de ongedijkte landen. Daarom vraagt de hertog de hoogheemraden om de betreffende dijkvakken over te nemen met de bijbehorende landen. Zij krijgen de opdracht om de onderhoudsplicht op de verlaten dijkvakken toe te wijzen aan het gehele ambacht. Daarbij moeten ze alles doen om te voorkomen dat het land schade lijdt, zodat de hoogheemraden zich altijd kunnen verantwoorden tegenover de grafelijkheid en zich niet het ongenoegen van de landsheer op de hals halen.

Hertog Albrecht van Beieren laat de hoogheemraden weten dat hij hen vaak via zijn Raad heeft aangesproken over het feit dat zijn ambtenaren jarenlang onterecht een flink bedrag moet betalen aan de hoogheemraden ten behoeve van een dijk aan de Maasdijk. Het blijkt dat die omslag niet betrekking heeft op het land van de grafelijkheid dat aan die dijk gelegen is, maar op dijkvakken die door de onderhoudsplichtige verlaten zijn en die de hoogheemraden op naam van de grafelijkheid lieten staan. Volgens de grafelijke Raad en mensen die thuis zijn in het dijkrecht is het onterecht dat de grafelijkheid alle dijkvakken onderhoudt die in slechte staat verkeren. Zij hoeft alleen geld te besteden aan die dijkvakken die niet door de onderhoudsplichtige gemaakt kunnen worden tegen 50% rente of vier keer het bedrag aan goederen of anders de onderhoudsplicht van die dijkvakken toewijzen aan het gehele ambacht of aan de ongedijkte landen. Daarom vraagt de hertog de hoogheemraden om de betreffende dijkvakken over te nemen met de bijbehorende landen. Zij krijgen de opdracht om de onderhoudsplicht op de verlaten dijkvakken toe te wijzen aan het gehele ambacht. Daarbij moeten ze alles doen om te voorkomen dat het land schade lijdt, zodat de hoogheemraden zich altijd kunnen verantwoorden tegenover de grafelijkheid en zich niet het ongenoegen van de landsheer op de hals halen.

Dijkgraaf en hoogheemraden van Rijnland dienen een verzoek in om in beroep te kunnen gaan tegen een uitspraak van het Hof van Holland terwijl de termijn daartoe verstreken is. Het beroep heeft betrekking op een uitspraak over de ligging van de landscheiding tussen Delfland en Rijnland. Op 22 december 1656 bepaalde het hof dat de grens loopt vanaf Leidschendam noordwaarts, ten westen van het Huis van Couwenhoven, over de heerweg, noordwaarts langs de Zijde tot aan de Hoevenzijdwinde naar de Bezuidenhoutseweg, westwaarts langs de ambachtsgrens van Wassenaar. Als voorwaarde werd gesteld dat afzanding van de binnenduinen niet tot gevolg mag hebben dat de waterhuishouding van beide waterschappen wordt verenigd, maar altijd van elkaar gescheiden moet blijven middels een waterkering. Het hof verbood de twee partijen hier nog verder processen over te voeren. Op verzoek van het Hoogheemraadschap van Delfland heeft het hof op 27 november 1657 vastgelegd dat de in de sententie van 22 december 1656 genoemde landscheiding wordt gelegd, gekeurd en geschouwd door de hoogheemraden van Delfland. Volgens de uitleg van het Hoogheemraadschap van Rijnland van die sententie was de landscheiding tevens de juridictiegrens tussen beide hoogheemraadschappen en had Rijnland de bevoegdheid om er te keuren en te schouwen. Het had daarom een keur opgesteld waarin het verbood het gebied zodanig af te zanden dat het Hoogheemraadschap van Delfland wateroverlast zou ondervinden. Om duidelijkheid te verschaffen is op 12 april 1658 door het Hof van Holland opnieuw vastgelegd dat de landscheiding tussen beide hoogheemraadschappen loopt vanaf het noordeinde van de Hoevezijdwinde, over de Bezuidenhoutseweg, langs de weg tussen de woning van Vremans en De Man, over de Spiegeldijk, noordwaarts door de duinen naar de Roggewoning, westwaarts tot voorbij de woning van Van Wouw, noordwaarts tot aan de zee. Zie verder PDF-bestand onder 'Transcriptie'.

In de zaak tussen de dijkgraaf en hoogheemraden van Rijnland als eisers en de bestuurders van Delfland als gedaagden verklaart de Hoge Raad het door Rijnland ingestelde beroep tegen de uitspraak van het Hof van Holland van 21 februari 1659 niet ontvankelijk, met de bepaling dat de in de sententie genoemde datum van 1 mei 1659 wordt gewijzigd in 31 mei 1661.

Machtelt Jan Hoopdochter verklaart verkocht te hebben aan Eelgaes Pieter Venijnsz. ongeveer 13½ hont land, gerekend de hoop, in Maasland gemeen liggend met het land van Harman Jacobsz., aan de noordzijde belend met Harman Jacobsz., aan de zuidzijde de Sluisvliet waar de hoogheemraden schouwbevoegdheid over hebben, aan de westzijde de heerweg, aan de oostzijde de Commanderij der Duitse orde. Eelgaes heeft de koopsom volledig betaald. Machtelt belooft het land van Eelgaes te beschouwen als zijn eigendom overeenkomstig het landrecht. Omdat Machtelt zelf geen zegel heeft heeft zij gebruikgemaakt van het zegel van Floris van Alkemade om deze akte te bezegelen.

De dijkgraaf en hoogheemraden zijn namens de molenmeester en ingelanden van de Veenpolder onder Haagambacht en Voorburg en de arbeiders in beroep gegaan bij het Hof van Holland tegen de beschikking van enkele commissarissen van het hof ten gunste van de dijkgraaf en hoogheemraden van Rijnland en tegen een strafmaatregel, beiden van 10 juni 1654. Het hof komt tegemoet aan de bezwaren van Delfland en trekt de betreffende opschorting en verbod in, alsook uitspraak met betrekking tot de vermeende overtredingen tegen een eerder gerechtelijk verbod.

Allaert vander Hoeve verklaart verkocht te hebben aan Jan Hoek drie morgen land in Maasland in de Breede Weer, die hij in leen hield van Jan vanden Poele. Hoek heeft de koopsom volledig betaald. Van der Hoeve heeft Hoek beloofd het land te bewaren overeenkomstig het landrecht. Omdat Van der Hoeve zelf geen zegel bezit heeft hij Willem van Foreest verzocht de akte te bezegelen.

De schepenen van Vlaardingen maken bekend dat voor hen verschenen zijn de schout van Vlaardingerambacht, Willem Adriaensz. Holi, ongeveer 77 jaar oud, burgemeestersbode in Vlaardingen, Pieter Aertsz. Pols, ongeveer 68 jaar oud, en de bode van Vlaardingerambacht Wijnant Gerritsz., ongeveer 58 jaar oud, opgeroepen op verzoek van de ambachtsbewaarders en gehoefslaagden van de Vlaardingsesluis, om te getuigen. Pieter en Wijnant verklaarden onder ede dat sinds ongeveer 50 jaar de vloed ook bij windstil weer aan de teen van de stenen dijk bij Vlaardingen aan de grens van Vettenoord reikte. Willem verklaarde dat hij niet heeft gezien dat het water aan de teen van de dijk stond. Hij weet wel dat er aan de stenen dijk geen land ligt dat gebruikt mag worden en dat dat land in het midden van de zomer bij windstil weer onder water staat, zodat het nu mooi land is. Alle drie de getuigen verklaren dat voorheen de Maasdijk nergens zo zwaar was als die nu is. Ook in de Vettenoord liggen verschillende sluisjes waar door het water bij eb wordt afgevoerd.

Simon Vrederic en zijn stiefzoon Willem van Alcmade Jacobssoen verklaren samen verkocht te hebben aan Koert Boen Vranckensoen van Koudenhoven zeven hont land in onverdeeld eigendom, aan de noordzijde belend door genoemde Van Koudenhoven. Het perceel ligt tussen de Gaag en de 'campen'. Het land is gevrijwaard en de koopsom geheel betaald. Omdat Willem van Alcmade geen eigen zegel heeft, maakt hij gebruik van dat van zijn stiefvader.

Keur op de landscheiding achter Berkel door de hoogheemraden van 20 juli 1538. Vanaf de driesprong tot aan de Rodenrijse kade wordt een kade gelegd aan de oostzijde zes voeten vanaf de kant, met een dwarsprofiel van zestien voeten, gemeten op de dijkstal, waar geen kade ligt. Aan de bovenkant acht voeten breed. Aan de oostzijde een hellend vlak van vijf voeten hoog, overgaand in een precies horizontaal vlak. Het wordt schuin aflopend bedekt met zoden van zeven duim dik. Op de plaats waar aan de westzijde een kade ligt zal dat gehandhaafd blijven en aan de oostzijde worden verbreed. In het geval de kade ligt aan de oostzijde, zal die verbreed worden aan de westzijde, altijd met een dwarsprofiel van zestien voeten en aan de bovenkant acht voeten breed. Het maken en onderhouden komt voor rekening van Berkel. Het is niet toegestaan om aarde te halen van de landscheiding of binnen zeven roeden afstand van de kade aan de Schielandse kant. Voordat de kade wordt gelegd moet alle begroeiing van de kade afgesneden of afgemaaid worden. De verwijderde begroeiing moet blijven liggen totdat de kade is geschouwd. Aan beide zijden van de landscheiding moeten de geulen en gaten gedicht worden met geschikte aarde die afkomstig is van land buiten de zeven roeden afstand van de kade. Bij het dichten wordt de aarde een voet hoger aangebracht dan de kade is, vanwege het inzakken. Naar aanleiding van een geschil tussen Bleiswijk met de hoogheemraden van Schieland enerzijds, en Berkel met de hoogheemraden van Delfland anderszijds, zijn de hoogheemraden van beide hoogheemraadschappen bijeen gekomen in Zoetermeer op 29 augustus 1539, waar ze tot de volgende overeenstemming zijn gekomen over het schouwen van de landscheiding achter Berkel: De dijkgraaf en hoogheemraden van Schieland zullen de geulen en gaten in het laag gelegen gedeelte van de landscheiding schouwen, zoals dat van oudsher gebruikelijk is. De dijkgraaf en hoogheemraden van Delfland zullen het opgehoogde gedeelte van de kade sc

Willem vander Hove verklaart verkocht te hebben aan Simon van Hillegom, prior van de Regulieren in Leiderdorp, ten behoeve van het klooster, negen morgen land in Maasland, deel uitmakend van 18½ morgen land waar dat klooster al 5½ morgen van bezit. Het land wordt aan de zuidzijde belend door de nieuwe vliet, aan de noordzijde de kinderen van Simon Vrederic, aan de westzijde de Kerkweg en aan de oostzijde de commanderij. Het land is gevrijwaard en de koopsom geheel betaald.

Jacob Jansz. en de weduwe van Joost Florisz. hebben een beroepszaak aangespannen tegen de dijkgraaf en hoogheemraden omdat zij voor hun vierschaar gedaagd waren, nadat ze waren aangegeven door enkele pachters, omdat zij te dicht bij de landscheiding zouden hebben gegraven. Samen met de verdachten zijn de dijkgraaf en hoogheemraden op de kade gaan kijken, waar bleek dat de overtreding ten onrechte was gemeld. Zij werden echter wel veroordeeld tot betaling van de kosten. Hierop gingen zij in beroep bij het Hof van Holland om dat vonnis nietig te laten verklaren. De dijkgraaf en hoogheemraden waren van mening dat de eisers de kosten moesten betalen omdat de inspectie ter plaatse op hun verzoek was gedaan terwijl de bestuurders dat niet nodig hadden geacht. Bij één van de nu eisende partijen was een overtreding geconstateerd. De afspraak was dat deze overtreding zou worden kwijtgescholden, op voorwaarde dat de overtreders een deel van de inspectiekosten zouden betalen. De dijkgraaf en hoogheemraden vonden daarom dat zij dan ook vrijgesproken moesten worden van de eis. De eisende partij heeft op dit antwoord gerepliceerd en de gedaagden gedupliceerd. De ingebrachte bewijsstukken zijn ingevoegd in de akte die van het vonnis is opgemaakt. In dit vonnis was vastgelegd dat de partijen meer bewijsstukken moesten overleggen om elkaars getuigenverklaringen te weerleggen en daaraan hun conclusie te verbinden. Alles bekeken en overziend hebbend besloot het hof de eis van de impetranten ongegrond te verklaren en te veroordelen tot betaling van de proceskosten, ter taxatie en regeling door het hof, alsook tot betaling van een boete vanwege het onterecht instellen van beroep.

De hoogheemraden hebben beroep aangetekend bij het Hof van Holland naar aanleiding van de beschikking van het hof op 23 mei 1662 waarin bepaalde bevoegdheden van de hoogheemraden voorlopig werden opgeschort ten gunste van de eigenaren van land aan de Zijde in Zegbroek aan de Beek. Het hof stelt de hoogheemraden in het gelijk en trekt de beschikking in.

Prins Maurits van Oranje maakt bekend dat Aelbert Storm van Wena heeft overlegd een keur waarin het wordt verboden om in de nabijheid van de landscheiding met Schieland te delven op straffe van 100 carolusgulden. Beide hoogheemraden zijn bevoegd hiertegen op te treden. De dijkgraaf van Delfland was opmerkzaam gemaakt op overtredingen van die keur door diverse ingelanden van Schieland. Hij bracht de overtreders aan bij de hoogheemraden die hen veroordeelden tot een boete van 25 carolusgulden en tot het herstel van de afgraving. Doordat de overtreding buiten Delfland is gepleegd en bovendien verjaard is verzoekt de dijkgraaf de stadhouder om een tijdelijke voorziening te treffen. Hierop is bepaald dat de dijkgraaf wordt opgedragen om naar de betreffende personen of hun nabestaanden te gaan om hen een afschrift van het vonnis van de hoogheemraden te overhandigen en hen vanwege de landsheer te bevelen gehoor te geven aan het vonnis en de bijkomende kosten te betalen. In het geval van weigering zullen zij worden opgeroepen voor het Hof van Holland te verschijnen om opgave van redenen te doen. Ter uitvoering van het vonnis van de hoogheemraden is de dijkgraaf gerechtigd om een onderpand te eisen als voorlopige voldoening van de boete. Bovendien wordt het de dijkgraaf toegestaan verder te procederen als dat nodig mocht zijn. Het hof verzorgt de afschriften voorzien van een ambtelijke verklaring.

Koert Boen Vranckenz. verklaart verkocht te hebben aan Simon van Hillegom, prior van de Regulieren in Leiderdorp, ten behoeve van het klooster, 11½ hont land in Maasland, gelegen langs de Gaag. Het land is gevrijwaard en de koopsom geheel betaald. Omdat de verkoper geen eigen zegel heeft, maakt hij gebruik van dat van Dirc van Voirdingen, pastoor van Maasland.

Graaf Willem III beveelt baljuw Arnoud van den Dorpe, in hoedanigheid van dijkgraaf en de hoogheemraden om de Hoevenzijdwinde, de landscheiding met Rijnland tussen Hogeveen en Schieland, in waterkerende staat te brengen en niet af te graven.

Sijmon Jacobsz. verklaart verkocht te hebben aan de procurator van de Regulieren in Leiderdorp, ten behoeve van het klooster, 13½ hont land in Maasland, belend ten noorden het land van de Regulieren en aan de zuidzijde de Boonervliet en gelegen tussen de Kerkweg oostwaarts tot aan het land van de commanderij. Het land is geërfd door zijn vrouw Fien van eelijes Pieter Veniinssoen en is aan Sijmon toebedeeld door de andere rechthebbenden, Claijs uten Broock en Gerrit Aernt Toudenz. De koopsom is geheel betaald en het land is gevrijwaard. Omdat de koper geen eigen zegel heeft, maakt hij gebruik van dat van zijn zwager Claijs uten Broock.

Graaf Willem III van Holland maakt bekend dat de heemraden van Delfland en Rijnland overeengekomen zijn dat de heemraden van Delfland de landscheiding zullen onderhouden vanaf Leidschendam, omdat dat gedeelte buiten het rechtsgebied van Rijnland valt. Als de landscheiding aan de Maas doorbreekt zal Rijnland de Delflandse heemraden te hulp komen. Hetzelfde geldt voor Delfland als bij Sparendam of elders in Rijnland de landscheiding doorbreekt. De landscheiding zal altijd waterkerend moeten blijven. Het mag eventueel uitgebreid worden, maar niet worden afgebroken zonder het te vervangen.

Jan Arentsz. Brant verklaart voor de schepenen van Maassluis dat hij van de hoogheemraden van Delfland toestemming gekregen heeft tot het plaatsen van een schuurtje dichtbij de zuidwestzijde van het Zuidspuiwater in Maassluis. Op hetzelfde perceel is Brant begonnen met het bouwen van een stenen woonhuis, dat hij verder heeft uitgebouwd dan het consent toelaat. Op aandringen van Brant hebben de hoogheemraden hem toestemming verleend om de bouw voort te zetten, op voorwaarde dat hij en zijn nakomelingen de schoeiing aan de zuidwestzijde van het Zuidspui zullen onderhouden, alsook het gemeenland zullen vrijwaren van alle schade die voortkomt uit de bouw van dat huis aldaar. Verder hebben de hoogheemraden als voorwaarde gesteld dat zij Brant kunnen opdragen de schoeiing te repareren en hem eventueel kunnen bevelen zijn huis aan het Zuidspui geheel of gedeeltelijk op eigen kosten af te breken. Om Brant tegemoet te komen bepaalden de hoogheemraden dat het huis mag blijven staan op voorwaarde dat hij het verkoopt of verhuurt aan iemand om er zijn bedrijf in uit te oefenen, naar believen van de hoogheemraden. De voorwaarden in de vergunning zijn dan van toepassing op zijn huis aan de oostzijde van het Zuidspui.

Hertog Albrecht van Beieren verklaart dat er grote schade is aangericht aan het land van Delfland en dat er vele klachten van inwoners zijn vanwege de heul aan de noordzijde van Overschie, waar water doorgelaten wordt zonder toestemming van de hoogheemraden van Delfland. De hertog heeft naar aanleiding hiervan de hoogheemraden ontboden en zij hebben aangetoond dat de heul ligt binnen hun grensgebied, zodat op grond van het landrecht daar geen heul gelegd mag worden zonder hun toestemming. De hoogheemraden krijgen de opdracht de heul dicht te maken en te vervangen door een overtoom. Degenen die gebruik maken van de overtoom zullen daarvoor evenveel betalen als voor de Delftse Hinderdam. De opbrengst van de overtoom zal naar het inzicht van de hoogheemraden besteed worden aan dijken, sluizen en spuien. Verder draagt de hertog de hoogheemraden op een waterkering te leggen tussen Delft en Schiedam om Delfland te beschermen tegen het buitenwater. Degene die afbreuk doet aan de dijk zal op lijf en goed gestraft worden.Hertog Albrecht van Beieren verklaart dat er grote schade is aangericht aan het land van Delfland en dat er vele klachten van inwoners zijn vanwege de heul aan de noordzijde van Overschie, waar water doorgelaten wordt zonder toestemming van de hoogheemraden van Delfland. De hertog heeft naar aanleiding hiervan de hoogheemraden ontboden en zij hebben aangetoond dat de heul ligt binnen hun grensgebied, zodat op grond van het landrecht daar geen heul gelegd mag worden zonder hun toestemming. De hoogheemraden krijgen de opdracht de heul dicht te maken en te vervangen door een overtoom. Degenen die gebruik maken van de overtoom zullen daarvoor evenveel betalen als voor de Delftse Hinderdam. De opbrengst van de overtoom zal naar het inzicht van de hoogheemraden besteed worden aan dijken, sluizen en spuien. Verder draagt de hertog de hoogheemraden op een waterkering te leggen tussen Delft en Schiedam om Delfland te beschermen tegen het buitenwater. Degene die afbre

Een commissie van het Hof van Holland heeft bevolen dat vertegenwoordigers van Delft, Voorburg, Rijswijk, Den Haag en Haagambacht gehoord moeten worden over het uitdiepen van de Haagschevliet tussen de Leidse Dam en het Zieken in Den Haag. Op grond van de ingeleverde stukken heeft het hof de hoogheemraden bevolen om die stukken mee te nemen en te bestuderen. De partijen zullen verder worden gehoord en er wordt nagegaan hoe de vaart het best uitgegraven kan worden, wie de kosten betaalt en hoe de kosten verdeeld worden. Dit zal voorgelegd worden aan het hof die daarop een oordeel velt.

Uitspraak van de Hoge Raad in de beroepszaak tussen de ambachtsbewaarders van de westsluizen en de minderjarige kinderen van Adriaen van Willigen waarbij het rekest civiel van de eisers wordt geaccepteerd en het betreffende vonnis van het Hof van Holland teniet wordt gedaan. De proceskosten worden betaald door beide partijen.

De schout en schepenen van Maasland getuigen dat voor hen is verschenen Banckeris Sijmonsz., wonende aan de Maasdijk, weduwnaar van Arijaentge Vrancken van Velden, om te verklaren dat hij aan Jan Vrancken van Velden heeft verkocht en overgedragen een huis met erf aan de Maasdijk. Het erf is eertijds met vergunning van 5 december 1533 afgegraven, waar zich de koper aan heeft te houden. De verkoper belooft dat het gekochte vrij van schulden en gevrijwaard is, onder garantstelling van zijn eigen persoon en goederen. Hij doet afstand van alle aan het verkochte huis en erf verbonden rechten en aanspraken. De koper verklaart dat hij van de koopsom van 625 gulden 325 gulden contant heeft ontvangen. Van de rest zal hij per jaar 50 gulden aan de verkoper betalen.