Mijn Studiezaal (inloggen)
Dagboeken-NIOD ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
39 zoekresultaten
sorteren op:
weergave:
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
1596 Ziekenoppasser - Sjouwerman, L.
Auteur:
Ziekenoppasser - Sjouwerman, L.
Openbaarheid:
Deze stukken zijn beperkt openbaar. Zij zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.
Vorm:
Verslag (fotokopie van getypt stuk)
Omvang:
~ 40 pagina's
Periodisering:
februari 1943 - mei 1945
Periode van ontstaan:
december 1947
Localisering:
Amsterdam, Rumpt, Beesd, Utrecht, Amersfoort, Hilversum
Taal:
Nederlands
Inhoud:
Achteraf geschreven verhaal van een joodse vrouw (echtgenote van de schrijver van dagboek nr. 814) over hun onderduiktijd. De man is plm. 65 jaar, van beroep importeur (waarschijnlijk in het diamantvak), de vrouw is vermoedelijk ongeveer van dezelfde leeftijd, eerder wat jonger. Zij zijn achtereenvolgens ondergedoken bij een bakker-kruidenier in Rumpt, in een rusthuis op een landgoed in Beesd, na een inval daar zeer kort in Utrecht en Amsterdam, daarna bij twee oude dames in Hilversum en als deze het niet langer aandurven op drie andere adressen in Hilversum. Zij hebben nu valse papieren gekregen en houden hun jood-zijn met meer en minder succes ook voor hun gastheren verborgen. De man is blind en dicteert zijn vrouw zijn herinneringen e.d. en denkelijk ook het geschrift dat dagboek nr. 814 vormde. Het verhaal van de vrouw is wel goed, zonder pretenties en eenvoudig, duidelijk en gevoelig geschreven
NB:
Voorheen nr. 2012.
Datum beschrijving:
mei 2004
Ga naar dit stuk:
laatste wijziging 20-09-2023
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
1774 Woude, Sytze van der
Auteur:
Woude, Sytze van der
Openbaarheid:
Deze stukken zijn beperkt openbaar. Zij zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.
Vorm:
Dagboek (handgeschreven tekst in 2 kleine cahiers (10 x 15), met donkerrood gemarmerd omslag (origineel) en een transcript (18 x 13,5) in groen gemarmerd omslag met toelichting (computeruitdraai))
Omvang:
0ngeveer 200 pagina's (origineel) en ongeveer 200 pagina's (transcript met toelichting)
Periodisering:
20 mei 1942 - 10 oktober 1945
Periode van ontstaan:
20 mei 1942 - 10 oktober 1945 (origineel) november 1991 (transcript)
Localisering:
Zwolle
Taal:
Nederlands
Inhoud:
De auteur is onderwijzer op een lagere school in Zwolle. Hij vertelt over zijn school door de zeer vele frontberichten en oorlogsnieuws heen. 's Avonds luistert hij naar Radio Oranje, die vaak gestoord wordt en leeft op geruchten. De zomervakantie brengt hij door in Oudleusen. De school moet ruimte afstaan aan klassen van het Lyceum. Hij is ouderling in de gereformeerde kerk. Feestdagen, zoals verjaardagen worden vermeld. Januari 1943 weigert hij bij het afsluiten van een levensverzekering een niet-jood verklaring te ondertekenen. De leerlingen op school krijgen een difterieprik. Zijn kindertoeslag over november-december wordt verhoogd. 1943. De Duitsers verliezen de strijd om Stalingrad. In maart 1943 worden biljetten van 1000 en 500 gulden ongeldig verklaard. Artsen weigeren zich aan te sluiten bij de Artsenkamer, veel studenten ondertekenen de loyaliteitsverklaring niet. Alle oud-militairen in Nederland moeten weer in krijgsgevangenschap. De April-Meistaking in Nederland breekt uit. Veel mannen komen niet opdagen bij de arbeidsinzet. De avondklok (9 uur) wordt ingesteld. De vleesdistributie wordt strenger. Thuis raakt de boter op. In heel Europa zijn bombardementen. In juni 1943 weigert hij de radio in te leveren en bergt hem goed op. Zijn zoon Gerrit doet toelatingsexamen voor de ULO. Weer wordt de vakantie doorgebracht in Oudleusen. De nieuwe klas op school na de vakantie is groot. Hij maakt zijn boek, "Zo'n Zomervacantie" af. Langzaam wordt Italië door de geallieerden veroverd. Er vliegen steeds meer vliegtuigen op weg naar Duitsland over. Sinterklaas wordt gevierd. Wegens gebrek aan zaad gaat het vogeltje dood, "Het eerste oorlogsslachtoffer". Met Kerstmis wordt het konijn geslacht. In januari 1944 krijgt hij drie mud aardappelen. Door alarm moet hij vaak langer op school of in de kerk blijven. Bij verjaardagen zijn er geen cadeaus meer. In zijn kerk ontstaat een incident over professor Schilder.
Inhoud vervolg:
Pasen is sober. Hij volgt een EHBO-cursus. Thuis is geen wc-papier meer. De kapotte bel wordt vervangen door een oude trekbel. In Normandië landen de geallieerden. Allerlei geruchten ontstaan. Er zijn razzia's en huiszoekingen. Een aanslag op het distributiekantoor in Zwolle mislukt. In de kerk gaan bij de preekstoel lampjes branden als men hoort dat er een Duitse razzia op komst is. De avondklok gaat om 10 uur in. 5 September 1944, Dolle Dinsdag. Overal geruchten. Het zuiden van Nederland wordt bevrijd, maar men blijft steken bij de bruggen bij Arnhem en Nijmegen. De mannen moeten tankgrachten graven. 19 September gaat de IJsselcentrale in Zwolle stuk, vanaf dan zijn er alleen geruchten. Hij wordt vrijgesteld van graafwerk. De school verhuist naar het gebouw van het Lyceum vanwege de kou, maar dit wordt in beslag genomen door de Duitsers. 28 Oktober wordt het te koud om naar school te gaan. Er is geen gas meer, licht slechts een paar uur. Ze koken op een stenen oven, maar gaan al gauw bij gebrek aan brandstof naar de Centrale Keuken. Dit eten is meestal niet te eten. 5 December is er thuis een kleinigheid voor ieder. Het licht wordt afgesneden, ze gaan vroeg naar bed. 1945. Er is nu licht van een carbid-lamp. Overal in de stad zijn voedselhalers uit Holland. Veel onderduikers worden gepakt. Hij krijgt 300 kilo hout. De gemaakte water-generator is geen succes. Ook maakt hij een pers voor suikerbieten. 23 Januari wordt de school gesloten tot de kou over is. Hij zaagt bomen. Er is geen boter en vet, alleen olie. In maart krijgt hij aardappelen. Er is rogge. Een olielampje zorgt nu voor licht. De slee wordt verstookt. Maar er komt weer hout. De geallieerden rukken op, de Duitsers vertrekken heimelijk ' s nachts. 14 April 1945 wordt Zwolle door de Canadezen bevrijd. Duitse vliegtuigen beschieten nog één keer de stad. De school begint weer. Bij de capitulatie wordt een fakkeloptocht gehouden. Hij maakt nog korte aantekeningen tot 11 oktober 1945.
NB:
Het transcript is verzorgd door familie, de letterlijke tekst is overgenomen
Datum beschrijving:
augustus 2012
Ga naar dit stuk:
laatste wijziging 20-09-2023
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
174 Vries, S. de
Auteur:
Vries, S. de
Openbaarheid:
Deze stukken zijn beperkt openbaar. Zij zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.
Vorm:
Dagboek (fotokopie van handschrift en van getypt stuk)
Omvang:
~ 660 pagina´s
Periodisering:
mei 1940 - mei 1941; september - december 1942
Localisering:
Amsterdam
Taal:
Nederlands
Inhoud:
Schrijver is de bekende radioregisseur en -auteur en journalist S. de Vries jr., plm. 46 jaar oud. Zijn dagboek bestaat uit twee gedeelten: 1. Loopt over het eerste jaar van de bezetting (handschrift). Algemeen oorlogsdagboek, met niet onbelangrijk aandeel van het dagelijks leven. Behandelt in hoofdzaak binnenlandse gebeurtenissen, ook veel radiozaken, en bevat gegevens over personen die aan de radio verbonden waren. De schrijver levert op dit alles uitvoerig en vaak emotioneel commentaar en steekt zijn mening over personen niet onder stoelen of banken. Weergave van sfeer. Belangrijke passages betreffen ook de Februaristaking. 2. Onderduikersdagboek (getypt). (In september 1942 dook de schrijver, die jood is, met zijn vrouw onder, bij prof. Mannoury; hun zoon elders). - Voor beide delen geldt, dat het een voortreffelijk dagboek is, dat het sterk aan de (goede) journalistiek aanleunt. Vaak wordt van een gebeurtenis, een situatie of een verhaal een scène, een "stukje" gemaakt. Evenwel is er met vuur en met oprecht gevoel geschreven. Gezien de korte tijd, waarover het dagboek loopt (tezamen nog geen 11/2 jaar) is het zeer uitvoerig. Het schrift is soms niet gemakkelijk leesbaar
Ga naar dit stuk:
Zie ook:
laatste wijziging 20-09-2023
1 gedigitaliseerd
244 Europese dagboeken en egodocumenten
Inventaris
163 Voet, J.
Auteur:
Voet, J.
Openbaarheid:
Deze stukken zijn beperkt openbaar. Zij zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.
Vorm:
Verslag (fotokopie van getypt stuk; in 2 ex.)
Omvang:
~115 pagina´s
Periodisering:
mei 1940 - augustus 1942
Localisering:
Amsterdam
Taal:
Nederlands
Inhoud:
De schrijver is accountant, ruim 30 jaar oud, Jood. In dit tussen augustus en december 1942 op zijn onderduikadres geschreven relaas vertelt hij wat hij en zijn gezin beleefden in de tijd die verliep tussen het begin van de bezetting door Duitsland en het ogenblik waarop zij onderdoken. Het is een achteraf geschreven verhaal. Naast algemene aangelegenheden (de schrijver stamt uit S.D.A.P. kringen, zijn vader is vakbondsbestuurder en het verhaal bevat enige gegevens hierover) behandelt het privé-zaken. In de zomer van 1942 duikt de schrijver met zijn vrouw onder, evenals hun beide kinderen, die op andere adressen onderdak vinden.
Ga naar dit stuk:
laatste wijziging 20-09-2023
1 gedigitaliseerd
