248 Hervormde gemeente Harlingen ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )
Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
1. Inleiding
1.2. Het archief
248 Hervormde gemeente Harlingen
1. Inleiding
1.2.
Het archief
Het archief, zoals het thans bij het Rijksarchief in Friesland berust, met uitzondering van de retroacta van de burgerlijke stand, die reeds eerder overgedragen werden, heeft men overgebracht tot ongeveer 1900. De laatste zeventig jaar wenste men ter plaatse te bewaren, aangezien er gegevens van nog levende personen in voorkomen.
Het archief is als volgt samengesteld:
Het archief van de kerkeraad, dat van de diaconie en dat van de kerkvoogdij. Verder is er nog het archief van het kiescollege en tenslotte het aanhangsel. Van al deze archieven ligt het zwaartepunt na 1800. Van deze tijd zijn bewaard gebleven de censuurboeken van de kerkeraad, die in 1666 beginnen. (Over de periode van 1666 tot 1821 zijn geen handelingen van de kerkeraad meer te vinden, hoewel volgens een inventaris in een notulenboek van de kerkvoogdij er in 1800 nog een actaboek van de kerkeraad bestond, dat liep van 1668 tot 1789).
Ook de doop- en trouwboeken zijn van voor 1800; zij beginnen in 1613 (de contraboeken beginnen in 1772). De lidmatenregisters vangen in 1668 aan. Losse stukken, zoals correspondentie, beginnen pas in 1817; de vroegere stukken moeten verloren gegaan zijn.
Van de diaconieadministratie is bijzonder weinig bewaard gebleven. Van voor 1800 bestaat alleen een register van geleverde broden (1700-1728). Volgens dezelfde bovengenoemde inventaris moet er nog een rekeningboek van kerkearmengoederen geweest zijn, lopende van 1649 tot 1658.
Ook het archief van het college van kerkvoogden vertoont nogal wat lacunes, vooral bij het financiële gedeelte; ook dat archief begint na 1800.
De toestand, waarin het archief zich na de overbrenging bevond, was nogal rommelig. Het merendeel der losse stukken lag geheel dooreen, zodat uitgaan van de oude orde onmogelijk was. Een poging om dit te doen aan de hand van een oude nummering, die op een aantal der stukken voorkwam, liep op niets uit.
Een deel der losse stukken van het kerkeraadsarchief was door ds. Romijn chronologisch geordend en geïnventariseerd. Daar zijn opvattingen niet geheel met die van de 'Commissie voor de archieven der Nederlandse Hervormde Kerk' strookten, ben ik genoodzaakt geweest zijn ordening te herzien. Slechts een pak stukken, betrekking hebbende op de twist van 1867/1868 en reeds in 1868 door iemand bijeen gezocht en waarvan een overzicht der gebeurtenissen in druk verschenen is, heb ik intact gelaten. Bij de inventarisatie van het archief is gebruikt gemaakt van het 'Schema voor de ordening en inventarisatie van plaatselijke archieven' opgesteld door bovengenoemde Commissie.

Kenmerken

Omvang:
10,2 meter Amsterd. en mod. dozen
Categorie:
  • Zonder categorie
Archiefvormer(s):