Uw zoekacties: Java Textiel Maatschappij (JTM) te Tegal (Nederlands-Indië)

0167.9 Java Textiel Maatschappij (JTM) te Tegal (Nederlands-Indië) ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Geschiedenis
0167.9 Java Textiel Maatschappij (JTM) te Tegal (Nederlands-Indië)
Inleiding
Geschiedenis
De NV Java Textielmaatschappij werd in 1936 opgericht door een groot aantal textielondernemingen, die merendeels gevestigd waren in Twente.
De doelstellingen was om een textielfabriek in Tegal op Java op te richten, mede om op die wijze de concurrentie vanuit Japan het hoofd te bieden.

Na een voorspoedige montage werd de fabriek op 12 mei 1937 officieel geopend, waarna de opleiding van de inheemse arbeiders ter hand werd genomen. In oktober 1937 was de weverij volledig in bedrijf. Al spoedig werd ook een spinnerij in bedrijf genomen en eind 1939 draaide de spinnerij reeds in drie ploegen. Het was een succes.
In de bezettingsjaren lag de fabriek geheel stil en pas na de politionele acties kon in 1947 de zaak weer worden opgebouwd, want er was veel verwoest en het inlandse personeel was nagenoeg geheel verdwenen (omgekomen, verhuisd, o.d.) Ook de administratie moest opnieuw worden opgezet en in 1948 werd een begin gemaakt met de wederopbouw van het machinepark.
Teneinde niet meer afhankelijk te zijn van de ongewisse stroomvoorziening werden in 1957/1958 dieselmotoren gekocht voor de eigen stroomopwekking. De productie nam jaarlijks in omvang toe en het bedrijf floreerde.

Eind 1957 werden door de Indonesische overheid anti-Nederlandse maatregelen genomen om druk uit te oefenen op de overdracht door Nederland van Nieuw Guinea aan Indonesië. Het bedrijf werd onder toezicht gesteld van een militaire instantie, waardoor de rechtspositie in Indonesië werd aangetast en de directie vreesde dat de gedane investeringen in Indonesië niet zouden kunnen worden behouden.

De directie besloot een nieuwe vennootschap op te richten onder de naam NV Maatschappij tot Exploitatie van Textielfabrieken "Extefa". De storting op de aandelen in Extefa vond plaats door de inbreng van de aandelen in Java Textielmaatschappij. Hierdoor kreeg Extefa het gehele aandelenkapitaal van Java Textielmaatschappij in handen.
In hetzelfde jaar werd Gronimex, een 100% deelneming van Extefa, opgericht, met het doel de verkoop van fabrieksbenodigdheden voor Textielbedrijven. Gronimex was een Duitse onderneming (GmbH) en gevestigd in Gronau. Tevens werd Gulfports Export Corporation (New York) opgericht met het doel om katoen te exporteren naar de fabrieken van Extefa. Deze dochteronderneming werd echter in 1960 reeds weer geliquideerd, omdat dit bedrijf niet levensvatbaar bleek te zijn.

Medio oktober 1959 werd de fabriek in Tegal (Indonesië) genationaliseerd, waarmee de neergang van de activiteiten in Indonesië werd ingezet. Het zou jaren duren voordat de geclaimde schade door de nationalisatie zou zijn afgewikkeld, terwijl de compensatie door de Indonesische overheid relatief gering was.
Vanwege de ontwikkelingen in Indonesië besloot in 1960 de directie van Extefa te gaan participeren in Tasini Textiles Company, een katoenweverij in Dar es Salaam (Tanganyika, thans Tanzania).Reeds na enkele jaren werd deze fabriek uitgebouwd tot een volledig geïntegreerd textielbedrijf en werd in 1965 de spinnerij-afdeling geopend. In de jaren daarna werd de productiecapaciteit steeds verder opgevoerd tot 12 mln meter doek in 1970. De Tanzaniaanse overheid streefde echter naar een meerderheidsbelang in overwegend buitenlandse handel- en productiebedrijven, waardoor in 1971 alle activa en passiva van Tasini overgedragen werden aan Kiltex (Kilimangaro Textile company). na de overdracht van activa en passiva werd Tasini Textile Company geliquideerd.

Nadat in 1972 de Naamloze Vennootschap Extefa was omgezet in een besloten vennootschap, werden in maart 1973 alle aandeelhouders uitgekocht door Nijverdal ten Cate (NtC) NV. De zittende bestuurders en de leden van de Raad van Commissarissen traden af en er werden nieuwe bestuurders benoemd. In 1975 werden de activiteiten van Extefa beëindigd, doordat deze werden voortgezet binnen NtC.
Verantwoording inventaris

Kenmerken

Datering:
1936 - 1976
Voorwaarden voor raadpleging:
Het archief is openbaar.
Omvang archiefblok:
7,50 m
Toegang:
Bruijnis, A., Inventaris van het archief van de Java Textiel Maatschappij (JTM), 1936 - 1976, Zwolle (2017).
Openbaarheid:
Het archief is openbaar.