830 Stichting Nederlandse Slachtoffers Japanse Vrouwenkampen ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
830
Stichting Nederlandse Slachtoffers Japanse Vrouwenkampen
Openbaarheid
Het archief is beperkt openbaar, met uitzondering van de inventarisnummers 32, 120 en 122, die volledig openbaar zijn.
laatste wijziging 11-08-2012
127 beschreven archiefstukken
7 gedigitaliseerd
totaal 7 bestanden
Inleiding
laatste wijziging 11-08-2012
127 beschreven archiefstukken
7 gedigitaliseerd
totaal 7 bestanden
Geschiedenis
Op 7 december 1941 werd de Amerikaanse basis Pearl Harbor aangevallen door Japan. Na deze aanval begon Japan haar opmars in Zuidoost Azië, onder andere naar Nederlands-Indië, dat in maart 1942 werd bezet. Als onderdeel van de bezetting interneerden de Japanners eerst de Nederlandse mannen en later ook de vrouwen en kinderen, gescheiden van de mannen. De organisatie van deze kampen, waar slechte hygiëne en ondervoeding heersten, was in handen van de lokale Japanse bezetters. De vrouwen en kinderen waren drie jaar lang geïnterneerd, tot de bevrijding op 15 augustus 1945. Vanwege de onrustige situatie in Nederlands-Indië na de oorlog bleven velen nog weken of maanden na de bevrijding in het kamp wonen.
Om de omgekomen vrouwen en kinderen te eren en de overlevenden te steunen werd op 20 september 1968 de Stichting Nederlandse Slachtoffers Japanse Vrouwenkampen (SNSJV) opgericht. Ook wilde de stichting meer aandacht vragen voor de geschiedenis van de vrouwenkampen. Bij haar oprichting telde de stichting ongeveer 9000 sympathisanten, allen kampvrouwen en -kinderen. In de eerste paar jaren na de oprichting is geijverd voor een monument, ter nagedachtenis aan de slachtoffers. In 1971 werd de oprichting van dit monument in Apeldoorn gerealiseerd. De kunstenaar was Frank Cornelis Nix. Het beeld bestaat uit twee vrouwenfiguren die een kind beschermen. Als achtergrond is gebruik gemaakt van natuurstenen blokken, die de bamboeafscheiding van het kamp symboliseren. Op 15 december 1971 werd het monument onthuld door koningin Juliana.
Om de omgekomen vrouwen en kinderen te eren en de overlevenden te steunen werd op 20 september 1968 de Stichting Nederlandse Slachtoffers Japanse Vrouwenkampen (SNSJV) opgericht. Ook wilde de stichting meer aandacht vragen voor de geschiedenis van de vrouwenkampen. Bij haar oprichting telde de stichting ongeveer 9000 sympathisanten, allen kampvrouwen en -kinderen. In de eerste paar jaren na de oprichting is geijverd voor een monument, ter nagedachtenis aan de slachtoffers. In 1971 werd de oprichting van dit monument in Apeldoorn gerealiseerd. De kunstenaar was Frank Cornelis Nix. Het beeld bestaat uit twee vrouwenfiguren die een kind beschermen. Als achtergrond is gebruik gemaakt van natuurstenen blokken, die de bamboeafscheiding van het kamp symboliseren. Op 15 december 1971 werd het monument onthuld door koningin Juliana.
Vanwege enkele vernielingen aan het monument werd het opnieuw onthuld op het landgoed Bronbeek te Arnhem in 1985. Wederom verzorgde prinses Juliana de onthulling. In 2000 werd het monument geschonken aan het Koninklijk Tehuis voor Oud-militairen. Daar wordt ook elk jaar de herdenking gehouden. De SNSJV heeft zich in de loop der jaren sterk gemaakt voor de herinnering aan de geschiedenis van de vrouwenkampen, zowel door herdenkingen als door voorlichting. Voor haar sympathisanten werden er regelmatig regionale bijeenkomsten georganiseerd, waarbij herinnerd en gelachen werd. Ze betekenden voor veel deelnemers een warme plek waar zij zich thuis voelden.
Na alle werkzaamheden in bijna 40 jaar werd de stichting in 2004 opgeheven, voornamelijk vanwege de slechte gezondheidstoestand van mevrouw J.H. van Kempen, die de SNSJV jarenlang gedragen had. Ondanks de opheffing bleef er nog wel behoefte aan herdenken en bijeenkomen. Deze taken worden nu onder andere vervuld door de Stichting Japanse Vrouwenkampen, opgericht in 2006, en de Stichting Ex-Geïnterneerden en Nabestaanden Japanse Vrouwenkampen, opgericht in 2003.
Na alle werkzaamheden in bijna 40 jaar werd de stichting in 2004 opgeheven, voornamelijk vanwege de slechte gezondheidstoestand van mevrouw J.H. van Kempen, die de SNSJV jarenlang gedragen had. Ondanks de opheffing bleef er nog wel behoefte aan herdenken en bijeenkomen. Deze taken worden nu onder andere vervuld door de Stichting Japanse Vrouwenkampen, opgericht in 2006, en de Stichting Ex-Geïnterneerden en Nabestaanden Japanse Vrouwenkampen, opgericht in 2003.
laatste wijziging 11-08-2012
127 beschreven archiefstukken
7 gedigitaliseerd
totaal 7 bestanden
Literatuur en verwante collecties
Voor vervolgonderzoek raadplege men de volgende literatuur en collecties.
Het betreft hier slechts een greep uit de vele boeken en artikelen die over vrouwenkampen zijn geschreven. Deze lijst is samengesteld om een idee te geven welke boeken er zoal over de vrouwenkampen verschenen zijn. Veelal zijn dat persoonlijke herinneringen, met daarnaast werken over de algemene geschiedenis van de vrouwenkampen, of de kampen in het algemeen. Voor een compleet overzicht kunt u het beste het de bibliografie van Rolf Utermöhlen raadplegen, welke zich ook in deze lijst bevindt.
Naast een uitgebreide bibliotheek, waarin veel informatie over de vrouwenkampen te vinden is, bevindt zich bij het NIOD ook een uitgebreide knipselscollectie. Materiaal over vrouwenkampen en na-oorlogse herdenkingen vindt u onder de nummers: KC II 14, KC II 17 en KC II 47.
laatste wijziging 11-08-2012
127 beschreven archiefstukken
7 gedigitaliseerd
totaal 7 bestanden
Inventaris
aanvraaginstructie
Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
onder vermelding van: archief 830, inv.no. ...
Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
links naast de beschrijving van de stukken
Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
onder vermelding van: archief 830, inv.no. ...
Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
links naast de beschrijving van de stukken
laatste wijziging 11-08-2012
127 beschreven archiefstukken
7 gedigitaliseerd
totaal 7 bestanden
Kenmerken
Datering:
1975-2006
over het archief:
Om de omgekomen vrouwen en kinderen te eren en de overlevenden te steunen werd op 20 september 1968 de Stichting Nederlandse Slachtoffers Japanse Vrouwenkampen (SNSJV) opgericht. In de eerste paar jaar na de oprichting is geijverd voor een monument ter nagedachtenis van de slachtoffers, dat in 1971 in Apeldoorn werd onthuld. De SNSJV heeft zich in de loop de jaren sterk gemaakt voor de herinnering aan de geschiedenis van de vrouwenkampen, zowel door herdenkingen als door voorlichting.
Openbaarheid:
Enkele inventarisnummers van dit archief zijn beperkt openbaar. Details staan vermeld in de rubriek "openbaarheid".
Omvang:
2 meter (122 inventarisnummers)
Categorie:
Zie ook:
laatste wijziging 11-08-2012
127 beschreven archiefstukken
7 gedigitaliseerd
totaal 7 bestanden