01.075 Landen van Overmaas, 1411-1795 ( Historisch Centrum Limburg, te Maastricht )
01.075
Landen van Overmaas, 1411-1795
Inleiding
1.14. Aantekeningen bij diverse deelarchieven
Archief van de schepenbank Berg
01.075 Landen van Overmaas, 1411-1795
Inleiding
1.14. Aantekeningen bij diverse deelarchieven
Archief van de schepenbank Berg
De schepenbank (gebied) vormt thans met de voormalige vrije Rijksheerlijkheid Terblijt één gemeente. Berg behoorde vóór 1795 tot de z.g. elf banken van 't kapittel van Sint Servaas en was als zodanig eigenlijk vrije Rijksheerlijkheid. Het werd door Staten-Generaal beschouwd als behorende tot het Land van Valkenburg. Dit kapittel had de hoge- middelbare- en lage jurisdictie over Berg. Het bestuur, zowel rechterlijk als administratief, liet het uitoefenen door een zijner kanunniken de z.g. rijproost. Onder deze laatste was er te Berg ook een schout die de rijproost meestal vertegenwoordigde. De hoofdvaart van de vonnissen gewezen door de schepenbank (gerecht) Berg geschiedde aanvankelijk op het schepengerecht van Aken. In de 16e eeuw werd echter een appelgerecht opgericht bestaande uit de schout van Vlijtingen en twee of drie afgevaardigde schepenen uit de andere banken van St. Servaas. Van de vonnissen van dit gerechtshof stond dan nog appel open op 't schepengerecht van Aken en op het Rijks Kamergerecht van Spiers en na 1693 van Wetzlar. Op 13 juni 1574 stond Koning Philips II van Spanje toe in plaats van te appelleren op het Rijkskamergerecht op de Commissarissen-Deciceurs te Maastricht. Naar Aken en Wetzelar kon men nog wel appelleren, doch dit geschiedde weinig omwille van de hoge kosten. De voogd van het Land van Valkenburg hield jaarlijks drie voogd- of jaargedingen te Berg een recht dat de heren van Valkenburg reeds bezaten. De drossaard van het Land van Valkenburg was verplicht de inwoners van Berg te beschermen op gelijke wijze als de andere inwoners van dat Land. Het administratief bestuur strekte zich uit over het dorp Berg en de gehuchten Geulhem en Vild. Terblijt viel er buiten. Berg werd gedwongen belasting te betalen aan het Land van Valkenburg.
Het archief werd zeker voor een gedeelte bewaard bij de secretaris. Toen n.l. de advocaat A.I.I. Alberti, die te Maastricht woonde ontslag nam werden op 20 maart 1781 twee schepenen afgevaardigd om de archieven te Maastricht, die hij onder zijn berusting had, over te nemen.
In 1795 telde Berg met de gehuchten Geulhem en Vild 371 inwoners, Terblijt 118.
In 1795 telde Berg met de gehuchten Geulhem en Vild 371 inwoners, Terblijt 118.
laatste wijziging 18-05-2023
10.250 beschreven archiefstukken
1.280 gedigitaliseerd
totaal 222.937 bestanden
Archieven van de Landen van Overmaas
laatste wijziging 18-05-2023
10.250 beschreven archiefstukken
1.280 gedigitaliseerd
totaal 222.937 bestanden
Bijlage: Korte beschrijving van de aktes van het archief van de Ridderleenhof Carsfeld te Gulpen LvO 9177-9184
laatste wijziging 18-05-2023
10.250 beschreven archiefstukken
1.280 gedigitaliseerd
totaal 222.937 bestanden
Kenmerken
Datering:
1411-1795
Auteur:
J.M. van de Venne
Omvang m1:
221 - 105 charters
Inventaris:
Inventaris van de archieven van de Landen van Overmaas, 6 delen (Maastricht z.d.), aangepast in 2017-2018
Opmerking:
Verschillende archiefblokken zijn overgedragen aan diverse Limburgse archiefdiensten of zijn verplaatst naar andere archieffondsen binnen het RHCL.
Categorie:
laatste wijziging 18-05-2023
10.250 beschreven archiefstukken
1.280 gedigitaliseerd
totaal 222.937 bestanden