01.075 Landen van Overmaas, 1411-1795 ( Historisch Centrum Limburg, te Maastricht )
01.075
Landen van Overmaas, 1411-1795
Inleiding
1.14. Aantekeningen bij diverse deelarchieven
Archief van het leenhof van het onverdeelde land van Valkenburg
01.075 Landen van Overmaas, 1411-1795
Inleiding
1.14. Aantekeningen bij diverse deelarchieven
Archief van het leenhof van het onverdeelde land van Valkenburg
Wanneer een leenhof voor het beheer van de lenen, in het land van Valkenburg is opgericht is niet bekend. Zeker is het dat voor Dirk II, heer van Valkenburg en zijn leenmannen in maart 1241 een akte verleden is. Het is zeer waarschijnlijk dat deze leenmannen mede de hiervoor besproken raad vormden waarvoor o.a. rechterlijke akten over leenzaken behandeld werden. Men vindt later meer dergelijke akten. Nadat het Land van Valkenburg in 1365 onder de souvereiniteit van de hertog van Brabant gekomen was, bleef dit leenhof bestaan. Of er in de tijd der eerste heren een registratuur heeft bestaan, is bij gebrek aan bronnen moeilijk uit te maken. Het oudste deel begint in het jaar 1381 en is nog slechts in afschrift aanwezig en wel in de vorm van lijsten van verheffingen, sommieren of denombrementen genoemd. Het leenhof behandelde alle geschillen omtrent leengoederen onder zijn ressort, zowel die door de stadhouder als zodanig tegen nalatige verheffers gevoerd als die tussen twee partijen. Verder moesten de verheffingen van lenen voor dit hof geschieden. Ook moest het z.g. gichten of realiseren van akten van overdracht, ruiling of belasting met hypotheek van vast leengoed voor dit hof geschieden.
Als hof van appel diende het leenhof in civiele zaken voor alle schepenbanken, het stadgerecht van Valkenburg, de lagere leen en de laathoeven. Volgens de statuten van het leenhof, door Philips van Bourgondië, hertog van Brabant de 13e november 1446 gegeven en door Karel V door plakkaten van 24 oktober 1521, 14 juli 1528 en 27 november 1548 bekrachtigd, werden de leenhoven van Limburg, Valkenburg, 's Hertogenrade en Daelhem, die de titel van mancamer droegen als leenhoven van het hoogste ressort beschouwd, waarvan geen appel meer kon plaats hebben. Van de vonnissen door het leenhof gevoerd in tweede instantie kon men niet in appel doch in reformatie gaan bij het leenhof van Brabant te Brussel. Tenslotte was het leenhof appel gerecht in derde instantie in civiele zaken in eerste instantie gevoerd voor de schepenbanken Eijsden en Houthem, die in tweede instantie op het stadsgerecht van Valkenburg appelleerden. Voor de wijze naar het meer aangehaalde werk van wijlen J. Habets, in leven Rijksarchivaris in Limburg over de Valkenburgse lenen. Het leenhof had zijn zetel in de stad Valkenburg.
laatste wijziging 18-05-2023
10.250 beschreven archiefstukken
1.280 gedigitaliseerd
totaal 222.937 bestanden
Archieven van de Landen van Overmaas
laatste wijziging 18-05-2023
10.250 beschreven archiefstukken
1.280 gedigitaliseerd
totaal 222.937 bestanden
Bijlage: Korte beschrijving van de aktes van het archief van de Ridderleenhof Carsfeld te Gulpen LvO 9177-9184
laatste wijziging 18-05-2023
10.250 beschreven archiefstukken
1.280 gedigitaliseerd
totaal 222.937 bestanden
Kenmerken
Datering:
1411-1795
Auteur:
J.M. van de Venne
Omvang m1:
221 - 105 charters
Inventaris:
Inventaris van de archieven van de Landen van Overmaas, 6 delen (Maastricht z.d.), aangepast in 2017-2018
Opmerking:
Verschillende archiefblokken zijn overgedragen aan diverse Limburgse archiefdiensten of zijn verplaatst naar andere archieffondsen binnen het RHCL.
Categorie:
laatste wijziging 18-05-2023
10.250 beschreven archiefstukken
1.280 gedigitaliseerd
totaal 222.937 bestanden