Uw zoekacties: Westerhuisheerd, 1568 - 1957

642 Westerhuisheerd, 1568 - 1957 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
642   Westerhuisheerd, 1568 - 1957
Inleiding
In 1946 verkreeg het Rijksarchief te Groningen een aantal charters en stukken betreffende boerderijen onder Usquert en Zandeweer, afkomstig van mevr. E. Westerhuis te Groningen. Bij inventarisatie bleek dat het grootste deel van de stukken betrekking had op de zgn. Westerhuisheerd aan de Noorderweg 10 te Zandeweer tussen Zandeweer en Oldenzijl, in 1977 groot 46 HA *  . Er waren ook enkele stukken aanwezig betreffende de Westerhuisheerd onder Usquert aan de Westerhornseweg 18 *  , Ludema onder Usquert aan de Westerhornseweg 17 *  en de Hoyckingeheerd tussen Warffum en Usquert aan de Wadwerderweg 72 *  .
Pieter Klaassens Westerhuis (1820 - 1903) had bij de boedelscheiding in 1862 de boerderij Hoyckingeheerd gekocht van zijn ouders Berend Popkes Westerhuis en Trijntje Pieters Kuiper *  . Hij gaat er wonen. Oorspronkelijk was hij olie- en pelmolenaar. Hij werd boer toen hij in 1851 de zgn. Westerhuisheerd onder Zandeweer kocht van de erven van Albert Pieters Wiersinga en zijn vrouw Reinje Jacobs Vennema *  . Toen hij eenmaal landbouwer was, breidde hij zijn bezit stelselmatig uit *  .
De bovengenoemde Hoyckingeheerd behoorde tot de edele heerden van de schepperij van Warffum. In 1675 werd het bedrijf verdeeld tussen Onno Tamminga en zijn vrouw op Ludema, en Hommo Wileken van Mensuma *  , waarbij Hommo het huis toeviel. De rechten worden later verdeeld. Ludema wordt in 1899 gekocht door Popko Everts Westerhuis, schoonzoon van Pieter Klaassens Westerhuis.
De Westerhuisheert onder Usquert was in 1773 in bezit van Jan Roelfs. Hij verkreeg in dat jaar de vaste beklemming van 77 jukken land van de eigenaar Jan de Rooser *  . De vader van Popko Everts Westerhuis, Evert Lammerts Westerhuis, kreeg de heerd in 1846 in bezit. In 1854 werd de tegenwoordige Westerhuisheerd gebouwd, die in 1885 in gebruik was bij zijn zoon Popko Everts.
Zo waren omstreeks 1900 de Westerhuisheerd, Ludema, Hoyckingeheerd en de zgn. Westerhuisheerd door vererving en koop in bezit van Popko Everts Westerhuis en zij vrouw Naatje Pieters Westerhuis, kinderen van resp. Evert Lammerts Westerhuis en Pieter Klaasssens Westerhuis.
De zgn. Westerhuisheerd kwam in 1946 in bezit van hun dochter Engelina Westerhuis, die in deze periode tevens verschillende beklemmingen aankocht *  . Zij gaf in 1949 de heerd de naam "Westerhuisheerd", een naam die door de Groninger Heerdencommissie niet werd geaccepteerd, waarschijnlijk om verwarring met de oorspronkelijke Westerhuisheerd onder Usquert te voorkomen. Correspondentie over het niet- accepteren van deze naam heb ik in het archief van de Heerden-commissie echter niet aangetroffen.
De toevoeging "zgn." dient dan ook om de beide Westerhuisheerden te onderscheiden.
Het land van de zgn. Westerhuisheerd ligt gedeeltelijk tussen de weg van Zandeweer naar Oldenzijl (Noorderweg) en de weg van Eppenhuizen naar Oldenzijl (Zuiderweg) in (kad. gem. Kantens), en gedeeltelijk tussen de Meedster Maar en de weg van Zandeweer naar Oldenzijl (Noorderweg) in (kad. gem. Uithuizermeeden en gem. Kantens) * 
De beide akten van scheiding en deling, die strikt genomen tot de persoonlijke stukken behoren, zijn ingevoegd in de stukken betreffende de verwerving en het beheer van goederen op verantwoorde plaatsen.
Aan de inventarisatie is toegevoegd een index op geografische en op persoonsnamen.
laatste wijziging 14-04-2018
30 beschreven archiefstukken
Litteratuur
De boerderijen in het gebied van de Noorder Afdeling en de afdeling Uithuizen en Omstreken van de Groninger Mij. van Landbouw samengesteld door P.J. Zandt 1977. Geciteerd als "Noorder afd.".
Ommelander geslachten, K.J. Ritsema van Ikema 1958, 1961.
laatste wijziging 14-04-2018
30 beschreven archiefstukken

Kenmerken

Beschrijving:
Inventaris van het archief van de zgn. Westerhuisheerd gelegen aan de Noorderweg tussen Zandeweer en Oldenzijl en de beschrijving van stukken betreffende enkele andere boerderijen onder Usquert en Zandeweer
Bewerker:
J. Ellerbroek-Wellinga
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
1979
Omvang:
0,29 m standaardarchiefberging
Licentie:
CC0 1.0 Public Domain Dedication
Categorie:
Archiefvormer(s):
 
Archiefvormer Westerhuisheerd
laatste wijziging 14-04-2018
30 beschreven archiefstukken