Uw zoekacties: Humsterlandse Sociëteit, 1772, 1779

943 Humsterlandse Sociëteit, 1772, 1779 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Historisch overzicht
943 Humsterlandse Sociëteit, 1772, 1779
Inleiding
1.
Historisch overzicht
Organisatie: Groninger Archieven
Over de oprichting omstreeks 1750 van de Humsterlandse- of Vlaamse-Sociëteit is weinig bekend. De aangesloten gemeenten waren de stroming der "Vlamingen" - een liberale richting onder de doopsgezinden - toegedaan. Zij werd ook wel genoemd de kleine Sociëteit of Sociëteit der tien, acht of vijf gemeenten, afhankelijk van het aantal leden dat zij op dat moment telde. De naam van deze Sociëteit moet niet verward worden met de "Humsterlandsche Klasse *  één van de zes onderafdelingen in 1762 van de Sociëteit der Groninger Oude Vlamingen.
De Humsterlandse Sociëteit telde in 1755 tien Vlaamse gemeenten, namelijk Zuidhorn [de Gast] (later Den Horn), Pieterzijl (en de Waarden), Obergum, Den Hoorn, Westeremden, Wildervank, Humsterland, Usquert *  Sappemeer en de Waterlandse-Vlaamse gemeente te Nes en Ballum op het eiland Ameland.
In 1806 zijn er nog maar vijf gemeenten lid, te weten Pieterzijl, Den Horn, na 1781 Huizinge-Westeremden, Den Hoorn en Humsterland. Tot haar opheffing in 1829 bleef dit zo.
De afgevaardigden van de gemeenten kwamen jaarlijks bijeen op de eerste maandag na Pinksteren. Men vergaderde in één der gemeenten. De gemeenten op Ameland werden vanwege hun ligging hiervoor niet verkozen.
De leraar van de gemeente waar de vergadering werd gehouden, was tevens voorzitter van vergadering en van de societeit voor het komende jaar.
De geestelijke taak van de Sociëteit was zorg te dragen voor de leer en het leven. In 1772 kreeg zij een financiële taak. Men besloot om jaarlijks een vrijwillige kollekte te houden om een fonds te vormen ten behoeve van de armen en ter aanvulling op de bezoldiging van haar leraren.
Op 30 mei 1825 vergaderde men in Humsterland. De voorzitter, leraar Gerrit Bakker van Humsterland, deed het voorstel om te komen tot de oprichting van een nieuwe sociëteit voor de hele provincie Groningen. Men besloot een Sociëteit van doopsgezinde gemeenten op te richten.
Op 31 maart 1826 werd het reglement van de nieuwe sociëteit goedgekeurd en op 26 mei 1826 ondertekend en werd genoemd: Sociëteit van Doopsgezinde gemeenten in Groningen.
Op 15 juni 1829 besloten leden van de Humsterlandse Sociëteit *  welke nu overbodig was geworden op te heffen. De kas werd verdeeld onder deze aangesloten gemeenten *  .
2. Archief en inventarisatie
3. Openbaarheid

Kenmerken

Beschrijving:
Inventaris van het archief van de Humsterlandse Sociëteit
Bewerker:
S. Koorn
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
2005
Omvang:
0,1 m standaardarchiefberging