Uw zoekacties: Borg Lulema, 1400 - 1900

622 Borg Lulema, 1400 - 1900 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Door het rijksarchief in Groningen werd in mei 1906 een grote verzameling charters, handschriften en losse stukken aangekocht van de firma R.W.P. de Vries te Amsterdam. Deze verzameling was door een oudheidkundige liefhebber gedurende een reeks van jaren van allerlei zijden bijeengebracht.
Bij het lezen, bestuderen en schiften van de stukken werd het mij langzamerhand duidelijk, dat een groot aantal van de stukken moest hebben behoord tot één verzameling, tot één huisarchief. Uitwendige tekenen wezen daarop wel is waar zo goed als niet, oude inventarissen waren niet overgebleven, doch de namen van personen en plaatsen deden vermoedens rijzen. Die vermoedens begonnen steeds meer de grenzen van de waarheid te naderen, toen ik met behulp van de gegevens in de stukken zelf en uit oude genealogiën en andere bronnen een lijst van de opeenvolgende bewoners van het huis kon opmaken, welk archief ik meende voor mij te hebben. Uitvoerige, tot vrij ver in het verleden voerende, door mij samengestelde stambomen van de bewoners en hun echtgenoten gaven de verdere verklaring.
Zo is het mij gelukt een huisarchief-Lulema weer bijeen te brengen. Bijna had ik gezegd te reconstrueren, doch dit was te boud gesproken, immers het valt te betwijfelen, of wel ooit de op het huis Lulema bewaarde stukken op deze wijze geordend zijn geweest.
Het huis Lulema heeft gelegen even ten zuiden van Warfhuizen aan de oostzijde van de weg. In het begin van de 17e eeuw woonde hier een tak van het bekende Ommerlander geslacht Clant. Bij publieke verkoop van 1 februari 1654 droegen de erfgenamen van Allart Joest Clant de Lulemaborg over aan Hillebrandt Entens. Met deze jonker begint het huisarchief van Lulema, welke stukken thans zijn geordend. Van het verblijf van de familie Clant op Lulema is in dat archief geen spoor te vinden.
De laatste eigenlijke bewoner van Lulema * 
Ook voor de op het kasteel bewaarde archieven schijnt die erfgenaam weinig te hebben gevoeld, althans zijn er voldoende aanwijzigingen, dat reeds vóór 1836 de daartoe behorende charters en stukken in handen, vermoedelijk het eigendom, zijn geweest van een bekende oudheidkundige verzamelaar * 
Voor de wijze van bewerking van deze inventaris is het recept gevolgd, in acht genomen bij de inventarissen van de andere huisarchieven en familiearchieven in de laatste jaren in het rijksarchief te Groningen geplaatst, met name de inventaris van de huisarchieven Menkema en Dijksterhuis. Naar de bij laatstgenoemde inventaris gevoegde inleiding wordt hier verwezen.
Toch dienen nog enkele opmerkingen te worden gemaakt. In de eerste plaats zal het de lezer of gebruiker opvallen, dat in afwijking van bij de andere Ommelander huisarchieven hier zo goed als geen stukken voorkomen, welke door een der bewoners van het huis in kwaliteit zijn opgemaakt of ontvangen; alles is persoonlijk archief. De redenen hiervan is, dat sinds Ernst van Ewsum een R.K.-jonkvrouwe Van Berum had getrouwd en de kinderen onder andere Titus van Ewsum en Balthasar van Ewsum de Rooms-Katholieke eredienst waren toegedaan, door hen en de verdere R.K. bewoners van Lulema geen openbare ambten in Stad en Lande konden worden vervuld. Verder zal men opmerken, dat de stukken, welke door twee echtgenoten zijn opgemaakt of ontvangen, niet in twee groepen zijn gesplitst namelijk een archief van de man en een archief van de vrouw of later de weduwe, doch tot één groep, als het ware het archief van het echtpaar, zijn gebracht. Overwegingen van praktische aard hebben daartoe geleid. Het merendeel van deze stukken toch heeft behoord tot beide echtgenoten of tot de vrouw, gesterkt door haar man of betreffen een zaak, waarin de weduwe de behartiging van de belangen van de man heeft voortgezet.
Ik vestig er nog de aandacht op, dat bij de rubriek huwelijkscontracten slechts dan de namen van de ouders van de contractanten zijn vermeld, wanneer deze in de contracten staan vermeld. Ter algemene verduidelijking, in het bijzonder voor de vererving van sommige nalatenschappen is een genealogie opgemaakt en hierbij gevoegd als bijlage.
Hierin zal men tevens de verklaring kunnen vinden van de aanwezigheid van zoveel stukken, welke men anders ogenschijnlijk in Friesland op hun plaats zou achten.

J.A. Feith
Groningen, 1907.
Inventaris
5. Vijfde afdeling: aankomsttitels onroerende goederen
622 Borg Lulema, 1400 - 1900
Inventaris
5.
Vijfde afdeling: aankomsttitels onroerende goederen
Organisatie: Groninger Archieven
Bijlage: opvolging van de heren van Lulema
1654 --- zijn dood tussen 1669 en 1680
Hillebrandt Entens, gehuwd aan Allegonda de Mepsche; door vererving op hun zoon:
1669 - 1680 --- zijn dood tussen 1712 en 1714
Hillebrandt Rudolph Entens, gehuwd aan Christina Theresia van Berum; door vererving op hun zoon:
1712 - 1714 --- zijn dood 1716
Hillebrandt Coppen Entens; door vererving bij wijze van legaat op zijn volle neef:
1716 --- zijn dood 1723
Titus van Ewsum, gehuwd aan Isabella Maria Catharina van Herema; door vererving op zijn broer:
1723 --- zijn dood 1744; de weduwe 1744 --- haar dood 1763
Balthasar van Ewsum, gehuwd aan Maria Alegunda Geertruid van Camstra; door vererving op hun schoonzoon en dochter:
1763 --- zijn dood 1767; de weduwe 1767 --- haar dood 1790
Georg Maurits van Asbeck, gehuwd aan Everharda Johanna Maria van Ewsum, die reeds sinds 1744 bij hun moeder op Lulema woonden; door vererving op hun zoon:
1790 --- zijn dood 1817
Balthasar Georg Joseph van Asbeck, gehuwd aan Maria Walburgia Electa van Ewsum, die reeds sinds 1770 bij hun moeder op Lulema woonden; door vererving op een neef en nicht:
1817 - 1822
Ernestus Rudolphus Jodocus Grotenhuis, gehuwd aan Maria Walburgia Electa van Ewsum, die het huis in 1822 lieten slopen.

Kenmerken

Beschrijving:
Inventaris van het huisarchief Lulema
Bewerker:
J.A. Feith
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
1907
Omvang:
2,5 m standaardarchiefberging
Categorie: