Uw zoekacties: Waterschap Schilligehamsterweg, (1866) 1920-1995

2960 Waterschap Schilligehamsterweg, (1866) 1920-1995 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Beschrijving van het archief
Kerngegevens
Enige historische gegevens
2960 Waterschap Schilligehamsterweg, (1866) 1920-1995
Beschrijving van het archief
Enige historische gegevens
ead-typering:
bioghist
Organisatie: Groninger Archieven
De reeds bestaande kleiweg naar Schilligeham is in 1866 en 1867 door en voor rekening van belanghebbenden of participanten begrind. Volgens het oude kasboek beliepen de kosten van het begrinden en bijkomende werkzaamheden een bedrag van ƒ 7.691,--. Aangezien het bedrag niet meer wordt vermeld, moet worden aangenomen dat de participanten de kosten onderling hebben verdeeld. Midden november 1866 hebben de participanten, toen negen personen, een en ander vastgelegd in een akte, ‘convenant’ genoemd, die verleden is voor jhr. mr. J.W.F.J. du Peijrou van Breugel, destijds notaris te Winsum.
In 1869 besloeg het omslagplichtig gebied van de participanten ruim 234 ha. In 1876 en 1878 is het gebied met drie resp. 35 ha. uitgebreid; daarna zijn blijkens het administratieboek nog kleine wijzigingen doorgevoerd.
In de eerste jaren hebben participanten subsidie van de gemeente Winsum genoten. Daarna zijn de kosten van het onderhoud voor een deel goedgemaakt door de inkomsten uit de verpachting van grasgewas; wanneer een tekort ontstond, betaalden belanghebbenden een bijdrage.
Toen de oorspronkelijke oprichters allen waren overleden, hebben belanghebbenden op 10 februari 1917 besloten een waterschap op te richten ‘met het oog op onderhoudskosten, om meer vastigheid (te hebben) en moeijelijkheden te voorkomen’. Onder leiding van notaris jhr. mr. C. de Ranitz is een reglement ontworpen en zijn de noodzakelijke stappen ondernomen voor de totstandkoming van een waterschap. Het bijzonder reglement is op 14 oktober 1920 in het Provinciaal Blad opgenomen.
Bij de oprichting van het waterschap was de vlaktemaat 277 ha.; deze is in 1929 verkleind tot 266 ha.
Over het invoeren van een classificatie van gronden in verband met het gebruik van de weg door de ingelanden, die bij de wegwaterschappen in Groningen heel gebruikelijk was, is verschillende malen gesproken, maar steeds is hier met verwijzing naar de kosten van berekening en inning van afgezien.
Hoewel de laatste jaren vóór de oprichting van het waterschap veel grint op de weg is verwerkt, is de hoeveelheid aangevoerd grint in 1920 - 1922 en vanaf 1922 - 1923 bazaltslag nog aanzienlijk toegenomen; in 1932 - 1933 is er voor het eerst sprake van het (asfal)teren van de weg. Na de Tweede Wereldoorlog zijn de kosten van het wegonderhoud en daarmee de omslagen voor de ingelanden steeds verder opgelopen. In 1987 heeft het waterschap nog ca. ƒ 40.000,-- voor noodherstel van de weg uitgegeven. De weg is in 1991 in de ruilverkaveling Sauwerd grondig verbeterd; de gemeente Winsum heeft daarna beheer en onderhoud van de weg overgenomen.
W. Sijbolts, de eerste secretaris-boekhouder van het waterschap, had geen notulen gemaakt van de vanaf 1921 plaatsgevonden hebbende vergaderingen. Dit viel pas op toen notaris De Ranitz in 1928 te hulp werd geroepen in verband met een vernieuwing van het bijzonder reglement. In plaats van Sijbolts werd de 73-jarige D.R. Snoekeveld, gehuwd met de ingeland W. van Weerden, secretaris-boekhouder. Afgezien van enige te jong overleden leden is het bestuur na verloop van tijd een college van bejaarde ingelanden geworden. Na het aftreden van B.J. Trouw in 1986 is jhr. ir. C. de Ranitz voorzitter geworden, die de ondankbare taak kreeg het waterschap weer op de rails te brengen en vervolgens ten grave te dragen. Van 1988 tot 1990 heeft hij ook het secretariaat waargenomen, waarna in de ingelandenvergadering van 1990 een nieuwe secretaris-boekhouder is gekozen.
Het laatste bestuur heeft het waterschap langs vele klippen als de ruilverkaveling Sauwerd, de sanering van het wegenbeheer en de overdracht van de eigendom van de weg aan de gemeente Winsum klaar gemaakt voor de opheffing, die in 1995 is afgerond.
Het archief, dat volgens het opheffingsbesluit (Prov. blad 1995, nr. 21) aan de gemeente Winsum moest worden overgedragen, is in december 2007 toegevoegd aan het fonds van archieven van wegwaterschappen bij het waterschap Noorderzijlvest. Het overgebleven batig saldo is ten goede gekomen aan de ‘buurtschap Schilligehamsterweg’.
Verkrijging van de archiefbescheiden
Vernietiging van archiefbescheiden
Bijlagen
Lijst van leden van de voorlopige commissie
Lijst van voorzitters
Lijst van secretarissen-boekhouder
Lijst van (derde) leden

Kenmerken

Beschrijving:
Inventaris van het archief van het waterschap Schilligehamsterweg
Bewerker:
K.A.M. Engbers en A.L. Hempenius
Behoort tot collectie:
Waterschap Noorderzijlvest
Laatste Publicatie:
2010
Laatste uitvoer:
26-07-2023
Omvang:
0,3
Soort archiefmateriaal:
Normale geschreven, getypte en gedrukte bescheiden
Taal van het materiaal:
Nederlands
Bijzonderheden:
De toegang is in druk verschenen in: K.A.M. Engbers en A.L. Hempenius, Verzamelinventaris van de archieven van de wegwaterschappen liggend in de gebieden van de waterschappen Hunsingo en Westerkwartier (1611) 1853-1995. Laurentius Archief & Geschiedenis XII. Archieftoegangen waterschap Noorderzijlvest VII (Groningen, 2010)