Uw zoekacties: Dijkrecht van Uithuizen en Uithuizermeeden, 1562 - 1855

2760 Dijkrecht van Uithuizen en Uithuizermeeden, 1562 - 1855 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Afb. 1 Kaart, waarop de ligging van het waterschap
Erfgoedstuk
Geschiedenis van de archiefvormer
2760 Dijkrecht van Uithuizen en Uithuizermeeden, 1562 - 1855
Inleiding
Geschiedenis van de archiefvormer
Organisatie: Groninger Archieven
In het Reglement van HKH prinses Anna van 1755 wordt Uithuizen in één adem samen met Usquert, Hornhuizen, Kloosterburen en Ulrum genoemd in het opschrift van het reglement voor het dijkrecht van Pieterburen c.a.; de aldaar vermelde bepalingen waren blijkbaar op al deze dijkrechten van toepassing.
De eigenaardige samenstelling van twee oude dijkrechten en één nieuw dijkrecht wordt treffend weerspiegeld in de in 1754 opgemaakte schouwregisters; in het schouwregister van de schepperij van Uithuizen zijn zowel het register van het oude dijkrecht van Uithuizen en de Meeden als het register van het dijkrecht van de kadijk verwerkt (archief Wins. & Schaphalster zijlvest inv.nr.256 p.362-420). De combina-tie is in tegenspraak met de opsomming van Siemens, die alle dijkrechten als gescheiden organisaties voorstelt.
Een bijzonderheid van de oude dijkrechten is dat zij inkomsten trokken uit beklemmingen van dijkrechterland, dat waarschijnlijk direkt ten zuiden van de oude dijk lag.
Het dijkrecht van de kadijk van Uithuizen is blijkens inv.nr.1 in 1649 tot stand gekomen; het 'reglement' (inv.nr.5) dateert van 1667. De gronden onder dit dijkrecht hebben van 1827 tot 1856 door de Uithuizerpolder afgewaterd.
Het hele dijkrecht is in 1856 opgeheven, het oude gedeelte viel binnen het waterschap Hunsingo en het nieuwe ging op in het waterschap Uithuizerpolder.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Literatuur

Kenmerken

Beschrijving:
Inventaris van het archief van het dijkrecht van de oude dijk van Uithuizen en Uithuizermeeden en van de nieuwe dijk van Uithuizen
Bewerker:
A.L. Hempenius
Behoort tot collectie:
Waterschap Noorderzijlvest
Laatste Publicatie:
1994
Omvang:
0,20 meter
Bijzonderheden:
In druk verschenen als inventaris 29 in 1994 in A.L. Hempenius en C. Tromp, Inventaris van archieven van zijlvesten en dijkrechten. Groningen 1994. Publikaties van het Rijksarchief in Groningen 11. In deze publikatie ook de algemene inleiding en de inventarissen van de archieven van het Waterschap Hunsingo. Eerder zijn deze inventarissen gepubliceerd in J.A. Feith, Catalogus der inventarissen van de archieven der voormalige zijlvestenijen en dijkrechten in de provincie Groningen (Groningen/Den Haag 1901).