Uw zoekacties: Schouwerzijlvest, (1428) 1458 - 1856

2756 Schouwerzijlvest, (1428) 1458 - 1856 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
2756   Schouwerzijlvest, (1428) 1458 - 1856
Inleiding
Afb. 1 Kaart, waarop de ligging van het waterschap
Erfgoedstuk
Geschiedenis van de archiefvormer
2756 Schouwerzijlvest, (1428) 1458 - 1856
Inleiding
Geschiedenis van de archiefvormer
ead-typering:
descgrp type ="context"
Organisatie: Groninger Archieven
laatste wijziging 22-12-2014
Het Schouwerzijlvest is waarschijnlijk in de loop van de 13de en 14de eeuw tot één afwateringseenheid van het oostelijke deel van de Marne en het westelijke deel van het Halfambt uitgegroeid. De hoofdafwatering was de oude Hunzemonding; de 'zijlbrief' van 19 juni 1371, als nr.589 gedrukt in het Oorkondenboek, bevat voorschriften voor de werkverdeling en de uitvoering van graafwerk in de hoofdstroom. De indeling in drie schepperijen is na de inlating van de kerspelen Saaxumhuizen en Westernieland in 1521 gehandhaafd; de schepperijen waren in 16 zijleden verdeeld.
Schepperij van Oldenklooster
Oosterkluft Kloosterburen
Westerkluft Kloosterburen
Wehe
Wierhuizen
Schepperij van Ter Borch
2 eden van Warfhuizen; vanaf ca. 1700 wel Oosterkluft en Westerkluft genoemd, vanaf 1728 eerste eed en tweede eed
Maarslag
Mensingeweer
Lutkehuizen
Schepperij van Ten Dijke
Pieterburen
Oosterkluft Eenrum
Westerkluft Eenrum
Noorderkluft Eenrum
Oosterkluft Saaxumhuizen
Westerkluft Saaxumhuizen
Westernieland
Het bestuur van het zijlvest bestond uit de drie scheppers en de 16 zijlrechters. De aanspraak en de aanzwering vond jaarlijks op meidag plaats. Het president-schepperschap, vóór 1595 uitgeoefend door of namens de abt van Oldenklooster, is tot 1659 namens de provincie vervuld. Volgens het reglement van 1680 rouleerde het overste schepperschap op Oldenclooster tussen het huis te Wehe (4 jaar) en het huis Ter Borch (2 jaar); in de praktijk kwam het erop neer dat leden van de families Tjarda van Starkenborgh en Van In- en Kniphuizen en vanaf het eind van de 18de eeuw hun vertegenwoordigers elkaar afwisselden.
Het enige afwateringskunstwerk, de oude houten Schouwerzijl, is in 1849 door een stenen zijl vervangen, Op grond ten oosten van de zijl is in 1851 een huis voor de waarman gebouwd, dat ook (tot 1856) als zijlvesterhuis heeft gefungeerd.
Sinds 1717 voerde het Schouwerzijlvest het overtollige water van bijna het gehele Houwerzijlvest door de Schouwerzijl af. Tussen 1847 en 1853 zijn overeenkomsten gesloten met de uiterdijkslanden van Hornhuizen tot Westernieland voor de afvoer van hun water.
Het Schouwerzijlvest is in 1856 in het waterschap Hunsingo opgegaan. Het archief heeft een omvang van ca. 1,25 m1.
laatste wijziging 07-02-2018
94 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden

Kenmerken

Beschrijving:
Inventaris van het archief van het Schouwerzijlvest
Bewerker:
A.L. Hempenius
Behoort tot collectie:
Waterschap Noorderzijlvest
Laatste Publicatie:
1994
Omvang:
1,50 meter
Bijzonderheden:
In druk verschenen als inventaris 28 in 1994 in A.L. Hempenius en C. Tromp, Inventaris van archieven van zijlvesten en dijkrechten. Groningen 1994. Publikaties van het Rijksarchief in Groningen 11. In deze publikatie ook de algemene inleiding en de inventarissen van de archieven van het Waterschap Hunsingo. Eerder zijn deze inventarissen gepubliceerd in J.A. Feith, Catalogus der inventarissen van de archieven der voormalige zijlvestenijen en dijkrechten in de provincie Groningen (Groningen/Den Haag 1901).
Licentie:
CC0 1.0 Public Domain Dedication
Categorie:
laatste wijziging 07-02-2018
94 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 3 bestanden