Uw zoekacties: Hervormde gemeente Noordbroek, 1600 - 1973

275 Hervormde gemeente Noordbroek, 1600 - 1973 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
275   Hervormde gemeente Noordbroek, 1600 - 1973
Inleiding
1. Voorgeschiedenis
2. Organisatie
3. Personeel
4. De charitas
5. Censura morum
6. Noordbroek in de gouden eeuw
7. Bezittingen en hun beheer
8. Inleiding tot de inventaris
275 Hervormde gemeente Noordbroek, 1600 - 1973
Inleiding
8.
Inleiding tot de inventaris
ead-typering:
custodhist
Organisatie: Groninger Archieven
laatste wijziging 10-01-2020
In 1661 schafte de kerkvoogdij voor 10 daalder en 15 stuivers een "kerckekiste" aan die van drie sloten werd voorzien *  . Wat de bestemming van deze kerkekist was wordt uit de bronnen niet duidelijk maar gezien de beveiliging door middel van sloten dringt het het idee van een geldkist zich op. Mogelijk heeft de kerkekist ook gediend voor de opberging van het hele archief of een gedeelte daarvan (metname charters, schuldbekentenissen). Over het archiefbeheer in de 17e en 18e eeuw is verder niets bekend.
Het departement van Eredienst stelde in 1823 een enquête in naar het archiefbeheer van de kerkelijke instellingen. Op 11 augustus van hetzelfde jaar verzond de directeur-generaal van het departement een circulaire waarin hij zijn bevindingen meedeelde en de verschillende richtlijnen gaf ten aanzien van de ordening en bewaring van de archieven, onder andere berging in kisten of kasten *  . De kerkeraad van Noordbroek besloot in haar vergadering van 17 maart 1836 de archiefbescheiden "volgens de wet" in een daartoe bestemde kist te deponeren *  . Het archief vertoont in 1836 zulke grote lacunes, dat ter compensatie van de verloren stukken de aanschaf van Van der Tuuks kerkelijk handboek noodzakelijk is *  .
Tijdens de tweede wereldoorlog werd het archief overgebracht naar een kluis in het gemeentehuis van Noordbroek, waar het ten dele tot voor kort nog berustte. De overdracht aan het Rijksarchief in Groningen ging in etappes (1951, 1967, 1971, 1973). Moge er nog één nazending komen: de twee delen met 18e eeuwse kerkerekeningen die Ozinga bij de voorbereiding van zijn in 1940 verschenen "Monumenten" nog heeft geraadpleegd maar tot nu toe spoorloos *  (op 25 februari zijn 1977 zijn de ontbrekende twee delen overgedragen en ingevoegd).
In juli 1966 voltooide G. Last zijn "Inventaris van de archieven der voormalige gemeente Noordbroek en de Nederlandse Hervormde kerk, berustende in de kluis van het voormalig gemeentehuis te Noordbroek". Deze inventaris is, wat de kerkelijke archivalia betreft, zeer onvolledig. De bescheiden van vóór 1800 ontbreken. Last koos voor een ordening waarbij hij -in één inventaris- de stukken van de burgerlijke en kerkelijke gemeente per jaar rangschikte, zonder echter beide categorieën te vermengen. Deze indeling werd verbroken. Een oud verband was niet (meer) aanwezig. Het agendasysteem en de nummering van ingekomen en uitgaande stukken zijn in Noordbroek niet toegepast. Herstel van de oude orde der charters, die middels dorsale notities in de charterserie gepoogd werd aan te brengen, bleek onmogelijk omdat sommige charters meer dan eens, andere daarentegen nooit genummerd zijn.
Het lidmaatschap van één der kerkelijke colleges ging vaak samen met het bekleden van een bestuursfunctie in het kerspel. Dit heeft ertoe geleid dat in het kerspelarchief diverse zuivere kerkelijke archiefbescheiden zijn terechtgekomen en omgekeerd. Deze afgedwaalde archivalia zijn volgens het herkomstbeginsel teruggebracht tot het archief waartoe ze oorspronkelijk behoorden.
Bij de voetnoten zijn de volgende afkortingen gebruikt:
AHGN = Archieven van de Hervormde Gemeente te Noordbroek
HK = Handelingen van de kerkeraad
KR = Rekeningen van de kerkvoogdij
laatste wijziging 15-06-2021
275 beschreven archiefstukken
Bijlage
Lijst van predikanten
laatste wijziging 15-06-2021
275 beschreven archiefstukken

Kenmerken

Beschrijving:
Inventaris van het archief van de hervormde gemeente te Noordbroek
Bewerker:
I. Matthey
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
1997
Laatste uitvoer:
14-06-2021
Omvang:
4,15 m standaardarchiefberging
Bijzonderheden:
Deze inventaris van de hand van I. Matthey verscheen in 1978 in druk. In 1997 werden aanvullende beschrijvingen - door A. Beuse en mw. J. van Keulen - toegevoegd (nrs. 220-240). In 2017 volgde nog een aanvulling (nrs. 241-248).
Licentie:
CC0 1.0 Public Domain Dedication
Categorie:
Archiefvormer(s):
 
Archiefvormer Noordbroek, hervormde gemeente, 1594 -
laatste wijziging 15-06-2021
275 beschreven archiefstukken