De Stichting Groninger Historische Publicaties werd in 1986 opgericht door een aantal personen, wonend c.q. werkzaam in de provincie Groningen, die door hun werk of hun belangstelling grote interesse hadden in het verleden van Stad en Ommelanden van Groningen. De Stichting stelt zich ten doel het uitgeven van een reeks monografieën, getiteld Groninger Historische Reeks, of andere publicaties betreffende onderwerpen uit de geschiedenis, in de ruimste zin, van de provincie Groningen of van plaatsen of streken in de provincie gelegen. In een later stadium werd een kleine wijziging in de Statuten aangebracht. In de Groninger Historische Reeks konden naast monografieën ook gebundelde opstellen worden opgenomen, mits van voldoende onderlinge samenhang. Het bestuur van de Stichting is voor de eerste keer gevormd door de initiatiefnemers. Enige instanties/personen hebben er q.q. een zetel in, te weten de Vereniging Stad en Lande, de Stichting Nederlands Agronomisch Historisch Instituut, de rijksarchivaris van de provincie Groningen en de archivaris van de stad Groningen. In de Statuten is een redactiecommissie van de Groninger Historische Reeks voorzien. Deze bestaat uit professionele historici. De uitgeverij Van Gorcum verzorgt de publiciteit en de levering van de uitgaven via de boekhandel.

Het contact van de Stichting met Gerlof de Jager was zeer gelukkig voor de stichting. Door zijn toezegging om telkens weer voor een nieuwe uitgave een royale bijdrage te leveren, legde hij een stevige basis voor het verdere uitgavenbeleid. De familie De Jager had enkele generaties een drukkerij/uitgeverij. De laatste eigenaar, de heer Gerlof de Jager had in 1991 de Stichting Erven A. de Jager opgericht, met als globale doelomschrijving, onderzoek doen naar en het publiceren over de Groningse geschiedenis. Feitelijk steunde hij bij leven de uitgaven van de Stichting Historische Publicaties op redelijk bescheiden schaal. Bij afwezigheid van nakomelingen, was zijn erfgenaam, de bovengenoemde Stichting. De doelstellingen zijn ondertussen iets verruimd richting de Groningse cultuur in algemeen zin. Om Gerlof de Jager, vanwege zijn interesse in de regionale geschiedenis en zijn royaal gebaar in de richting van de bevordering van de Groninger geschiedenis, openbaar te blijven eren wordt een prijs ingesteld die zijn naam draagt. De Gerlof de Jager-prijs dient een prestigieus karakter te krijgen en zou gegeven kunnen worden aan het beste boek, dat op het gebied van de regionale geschiedenis verschijnt. Het bevorderen van onderzoek op het gebied van de Groninger geschiedenis zou langs twee lijnen bevorderd kunnen worden: 1- door stipendia aan onderzoekers, die meestal in dienst zijn van de Rijksuniversiteit Groningen of de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, om gedurende 4 jaren te werken aan een proefschrift en die reeds in een gevorderd stadium zijn met hun onderzoek, 2- door stipendia aan onderzoekers, die een door de Stichting opgedragen onderzoek uitvoeren. De redactiecommissie, al dan niet aangevuld met externe deskundigen, zou een programma kunnen opstellen leemten in de Groninger geschiedenis, die dringend opgevuld moeten worden.

De archiefbescheiden werden in 2013 overgebracht naar het RHC Groninger Archieven. Na bewerking is de omvang van het archief 0,80 meter.