Uw zoekacties: Arrondissementsrechtbank en OM Groningen: strafzaken, (1925) 1940-1989

2688 Arrondissementsrechtbank en OM Groningen: strafzaken, (1925) 1940-1989 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiƫrarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiƫrarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Beschrijving van het archief
Archiefvorming
Inhoud en structuur van het archief
Aanwijzingen voor de gebruiker
Verwant materiaal
Bijlagen
Literatuuropgave
Rechterlijke indeling ressort gerechtshof Leeuwarden
Lijst van afkortingen
Verklarende woordenlijst
2688 Arrondissementsrechtbank en OM Groningen: strafzaken, (1925) 1940-1989
Bijlagen
Verklarende woordenlijst
Organisatie: Groninger Archieven
De Sicherheitsdienst (SD) is in maart 1931 door Heinrich Himmler onder de naam Ic-Dienst opgericht. De voorloper van de SD is werkzaam vanuit een appartement en rapporteerde rechtstreeks aan Heinrich Himmler. Voordat de Duits nationaalsocialisten aan de macht komt is het doel van de Ic-Dienst om politieke tegenstanders in de gaten te houden, de veiligheid van de nazipartijleiders te garanderen en interne partij-opstanden te voorkomen De Sicherheitsdienst (SD) evolueert tussen 1931 en 1945 van een bescheiden NSDAP-partij-inlichtingendienst tot de staatsinlichtingdienst van nazi Duitsland met 51 hoofdafdelingen en 519 regionale afdelingen, enkele duizenden agenten en enkele tienduizenden informanten.
De Nationaal-Socialistische Beweging in Nederland (NSB) is een Nederlandse politieke partij die van 1931 tot 1945 heeft bestaan. De NSB is op nationaalsocialistische leest geschoeid en fungeerde ten tijde van de Tweede Wereldoorlog als collaboratiepartij.
Politiek Opsporings Dienst (POD) is een Nederlandse organisatie die van februari 1945 tot 1 maart 1946 verantwoordelijk is voor de opsporing en aanhouding van personen die tijdens de bezetting (1940-1945) 'fout' zijn geweest.
De Eenheids Vakcentrale (EVC) is een Nederlandse vakbond, gelieerd aan de Communistische Partij van Nederland (CPN) die van 1944 tot 1964 heeft bestaan.
De Nederlandsche Volksdienst, ook wel Nederlandse Volksdienst (NVD) genoemd, wordt in juli 1941 opgericht naar voorbeeld van de National Sozialistische Volkswohlfahrt in Duitsland. De oprichters van de NVD wilden al het sociale werk in Nederland bundelen in de NVD. De leider van de Nederlandse Volksdienst is Frederik Willem van Vloten. De NVD is opgericht op initiatief en met hulp van de Duitse bezetter. Het gaat de bezetters om de nazificering van het maatschappelijk werk in Nederland. Door zich in te zetten voor de NVD, steunt men in feite de vijand.
Nederlands Beheersinstituut (NBI) is een instelling die in augustus 1945 wordt opgericht als onderdeel van de Raad voor Rechtsherstel onder de Afdeling Beheer. Het instituut is in de periode 1945-1967 belast met het opsporen, beheren en eventueel liquideren van landverraderlijke vermogens, vijandelijke vermogens en de vermogens van tijdens de oorlog verdwenen personen, veelal gedeporteerde of ondergedoken Joden.
De Binnenlandse Strijdkrachten (BS) (officieel: Nederlandse Binnenlanse Strijdkrachten) is een op 5 september 1944 officieel opgezette bundeling van de tot dan toe weinig samenwerkende eigenlijke verzetsgroepen. De Binnenlandse Strijdkrachten komt dan ook voort uit de drie belangrijkste verzetsgroepen: de Ordedienst (OD), de Landelijke Knokploegen (LKP) en de Raad van Verzet (RVV).
De Politieke Recherche Afdeling (PRA) is een instelling die door de Nederlandse overheid na de Tweede Wereldoorlog in het leven is geroepen. De organisatie begint als de Politieke Opsporingsdienst, maar die wordt in 1946 vervangen door de PRA. Beide instanties hebben ten doel het opsporen van en onderzoek doen naar ā€˜foute elementen' in de Nederlandse samenleving gedurende de Duitse bezetting, naar mensen dus die in meer of mindere mate met de Duitsers hebben gecollaboreert. Dit zijn onder meer NSBā€™ers en leden van mantelorganisaties van de NSB, Nederlandse SSā€™ers en vrijwilligers in Duitse dienst, en verraders van ondergedokenen zoals joden en verzetsstrijders. De POD begint met deze taak in februari 1945; vanaf 1 maart 1946 zetten de PRAā€™s de werkzaamheden voort.
De Nationaal-Socialistische Nederlandsche Arbeiderspartij (NSNAP) wordt in 1931 opgericht door Ernst Herman van Rappard. De partijvlag is vergelijkbaar met de vlag van de Duitse NSDAP maar met een blauw hakenkruis in plaats van een zwarte.
De Nationaal-Socialistische Vrouwenorganisatie (NSVO) is de naam waaronder NSB-vrouwen zich tussen 1938 en 1945 zich actief kunnen betonen in de op- en uitbouw van het Nederlandse nationaalsocialisme.
De Communistische Partij van Nederland (CPN) is een Nederlandse politieke partij die in 1909 wordt opgericht als Sociaal-Democratische Partij (SDP) en in 1991 opging in GroenLinks. De partij vertegenwoordigt de hoofdstroom van het communisme (marxisme-leninisme) binnen het Nederlandse politieke bestel. De CPN ziet de onderdrukking van de arbeidersklasse als een gevolg van het kapitalisme. Ze streeft naar afschaffing van het koningschap ten gunste van een republiek, gelijke rechten voor vrouwen en mannen, zeer ingrijpende wetgeving op het gebied van arbeid en tal van andere sociale veranderingen.
De Schutzstaffel, (SS), of ook wel de Duitse Zwarthemden is een paramilitaire organisatie binnen de Duitse nazi-partij, de NSDAP. De SS wordt in 1925 opgericht en is oorspronkelijk de persoonlijke lijfwacht van Adolf Hitler De groepering groeit uit tot wat de nazi's beschouwen als een elite-eenheid. De SS heeft haar eigen kentekens, uniformen en militaire rangen.
De Gestapo, een Duits lettergreepwoord, gevormd uit Geheime Staatspolizei, is de politieke of geheime politie in nazi-Duitsland (1933 ā€“ 1945). De Gestapo is een korps dat alle vermeende of echte staatsvijanden van nazi-Duitsland in het Duitse binnenland en de bezette Europese gebieden opspoort en, via een gerechtelijke vrijbrief, zonder uitgebreide juridische procedures vervolgt. Alhoewel de Gestapo geen grote eenheid is, heeft het een uitgebreid netwerk van informanten die massaal overgingen tot het verklikken van iedere mogelijke vijand van het Hitler-regime. Ontegensprekelijk komen personen zonder enige blaam of schuld aan hoogverraad met deze terreurtactiek in de vele concentratiekampen.
De Vrijmetselarij is een internationaal verbreide en regionaal gestructureerde broederschap van mensen die streven naar geestelijke en morele verheffing, onderlinge waardering en wederzijdse hulp. De vrijmetselarij is oorspronkelijk uitsluitend toegankelijk voor mannen maar tegenwoordig bestaan er ook gemengde en exclusief vrouwelijke loges.
Provo is een beweging die midden jaren 60 in Nederland ontstaat en weer verdwijnt na twee jaar. Provo is in mei 1965 opgericht. De beweging is een ludieke revival van grotendeels geweldloos anarchisme en wordt vooral zichtbaar door het provoceren van gevestigde autoriteiten. Provo richt zich voor aanhang vooral op jongeren.
Halverwege de jaren tachtig pleegt de Kinkergroep een hele reeks gewelddadige overvallen op banken, postkantoren, geldtransporten, posttreinen en juweliers, die goed worden voorbereid en met precisie worden uitgevoerd. En de opsporing, vervolging en berechting van (leden van) deze groep zijn niet alleen lastig vanwege de professionele manier waarop de betrokken misdaden worden gepleegd, maar ook omdat de leiders van de desbetreffende groep met harde hand worden afgehouden van het afleggen van belastende verklaringen
Voorbeeldzaken

Kenmerken

Beschrijving:
Inventaris van het archief van de arrondissementsrechtbank en het Openbaar Ministerie te Groningen: strafzaken
Bewerker:
Hilda van der Meulen en Jan Schoemaker (red.)
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
2014
Laatste uitvoer:
26-07-2023
Omvang:
250 meter
Soort archiefmateriaal:
Normale geschreven en getypte bescheiden. Enkele gedrukt.
Taal van het materiaal:
Nederlands