Uw zoekacties: Coöperatieve Strokartonfabriek "Reiderland", 1913 - 1988

2045 Coöperatieve Strokartonfabriek "Reiderland", 1913 - 1988 ( Groninger Archieven )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Toelichting
Na 1870 werden er in de provincie Groningen diverse strokartonfabrieken opgericht. De omstandigheden waren daarvoor gunstig. Er was voldoende stro aanwezig; ook waren er waterwegen voor het vervoer, evenals geschikt water voor het fabricageproces en goedkope brandstof. Het grootste deel van de verkoop had betrekking op Groot-Brittannië. Vanwege de oorlog 1914 - 1918 lag de afzet hiernaar stil, evenals later in de dertiger jaren. i
In 1913 werd er een voorlopige commissie benoemd, bestaande uit de heren E.B. Dinkla, J. Roelofs Ezn. en A. Busscher. De commissie werd later uitgebreid met de heren H.E. Groeneveld en C. Engberts. Op de vergadering van 23 mei 1913 werden de statuten en het huishoudelijk reglement vastgesteld van de " Coöperatieve Stroocartonfabriek Reiderland ". Het bestuur bestond uit de leden van de voorlopige commissie. i
Overigens moet worden vermeld dat er nog geen sprake was van een fabrieksgebouw. Spoedig vond de aankoop plaats van twee terreinen te Hoogebrug en aan de Rensel. Toen de fabriek was gebouwd kwamen er problemen vanwege het uitbreken van de eerste wereldoorlog. De prijzen van diverse materialen stegen in snel tempo; ook kreeg de coöperatie te maken met een dalende afzetmarkt. Na de oorlog herstelde de afzet naar het buitenland zich, al bleven er de nodige problemen. Er waren namelijk leningen gesloten die moesten worden afgelost; andere tegenslagen waren de schippersstaking van 1920 en de strobrand van 1921. Over het algemeen kan echter worden vermeld, dat de twintiger jaren een bloeiperiode was voor de strokartonindustrie. i
Vanaf 1931 kwamen er echter nieuwe problemen. De vraag naar strokarton nam sterk af. Ook brak er in 1931 een staking uit die 10 maanden duurde. Tijdens de bezetting werd de productie stopgezet. Na de oorlog kwam de productie weer op gang. In 1946 ontstond het verkoopkantoor Nesso (Netherlands Strawboard Selling Organisation). De oorsprong hiervan lag in september 1941, toen de strokartonfabrieken besloten tot nauwe samenwerking en tot oprichting van het Verkoopkantoor Strocarton te Groningen. i
De samenwerking bleek erg doelmatig te zijn, zoals bij de inkoop van grondstoffen, het geven van informatie via beurzen, en het oprichten van een eigen researchbureau. Dit bureau werd bekend als het Research- en Adviesbureau voor Stroverwerking te Groningen (R.A.S.). Het hield zich bezig met zaken als kwaliteitsverbetering - en beheersing, het geven van technische adviezen en het bevorderen van contacten tussen de fabrieken onderling de uitwisseling van gegevens over interne technische vraagstukken. In 1966 werd een jubileumboekje uitgegeven. i
De nauwe samenwerking tussen de diverse strokartonfabrieken kon echter niet voorkomen, dat er in de zestiger jaren nieuwe problemen ontstonden. De hoogconjunctuur in de economie had tot gevolg dat de lonen sterk stegen. Daar tegenover stond dat de productie sterk daalde. Het werd nu noodzakelijk om over te gaan tot samenwerking. In 1964 werd een begin gemaakt met een samenwerkingsverband met Ons Belang, de Toekomst, de Combinatie en de Vrijheid. Meningsverschillen over de verdeling van eventuele winsten en verliezen leidden ertoe dat een fusie spoedig van de baan was. Uiteindelijk kwam er tot samenwerking tot stand met de Toekomst die echter maar kort duurde. Op de vergadering van 28 februari 1968 werd voor de uiteindelijke liquidatie van de coöperatie gestemd. De liquidatiecommissie belastte zich met de vermindering van de schulden. Het grootste deel van de machine-installaties werd verkocht aan de diverse fabrieken in de provincie Groningen. De gemeente Winschoten kocht 9,5 ha fabrieksterrein. In 1973 kocht het transportbedrijf Newexco de stroloods met het haksellokaal. i
De omvang van het archief is 21.5 meter. i
Openbaarheid: het archief is geheel openbaar. i




Bronnen en literatuur: i
1. " Reiderland ", [1913 - 1968] : het verhaal van een Coöperatieve Strokartonfabriek, door W.A. van Hoorn. 1972. i
2. " Coöp. Strocartonfabriek " Reiderland ", de liquidatie en enige kanttekeningen ", door W.A. van Hoorn. 1984. (in inventarisnummer 201). i
3. " 25 jaar samenwerking in de strokartonindustrie 1941 - 1966 ", uitgave van het Verkoopkantoor Strocarton. (in inventarisnummer 188). i
4. Herdenkingsrede van de voorzitter van het bestuur J. Roelofs Ezn. in verband met het 25-jarig jubileum van de strokartonfabriek, 1938. (in inventarisnummer 115). i
Plaatsingslijst
125 Voor de inzage van deze stukken gelden langere wachttijden. Zie: kenmerken/details Monsterboeken, 1963; Personeelsbezetting, pensioengegevens personeel en organisatie en werkclassificatie bij de Technische Dienst, 1950 - 1967
2045 Coöperatieve Strokartonfabriek "Reiderland", 1913 - 1988
Plaatsingslijst
125
Voor de inzage van deze stukken gelden langere wachttijden. Zie: kenmerken/details
Monsterboeken, 1963; Personeelsbezetting, pensioengegevens personeel en organisatie en werkclassificatie bij de Technische Dienst, 1950 - 1967
Raadpleging:
Deze stukken worden bewaard in onze depots in Hoogkerk. Klik hier voor nadere informatie over de inzage
Organisatie: Groninger Archieven

Kenmerken

Beschrijving:
Plaatsingslijst van het archief van de coöperatieve strokartonfabriek Reiderland te Winschoten
Bewerker:
H. Jager
Behoort tot collectie:
Rijk
Laatste Publicatie:
2003
Omvang:
1 m standaardarchiefberging