12119 Departement Helmond van de Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de nijverheid, 1861-1874 ( Regionaal Historisch Centrum Eindhoven )
12119
Departement Helmond van de Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de nijverheid, 1861-1874
Inventaris
INLEIDING
12119 Departement Helmond van de Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de nijverheid, 1861-1874
INLEIDING
Geschiedenis
In 1788 werd te Haarlem de Nederlandse Maatschappij ter Bevordering van de Nijverheid opgericht. Deze stelde zich ten doel haar leden door middel van verhandelingen, prijsvragen, tentoonstellingen te stimuleren tot het ontplooien van activiteiten die de nijverheid moesten bevorderen.
In 1860 ontving het bestuur van de Kamer van Koophandel te Helmond een circulaire van de Maatschappij om te komen tot het stichten van een plaatselijk Departement. Dit idee werd gretig overgenomen. Reeds in januari 1861 vond de oprichtingsvergadering plaats in de "De Korenbeurs" te Helmond. Het eerste bestuur bestond uit W. Sutorius, J.A. Raymakers, P.F. van Vlissingen, jhr. C.F. Wesselman van Helmond en J.A. de Nies, die secretaris-penningmeester was.
Er werden een viertal commissies gevormd te weten: a. Landbouw, b. Kunsten, Handwerken, Fabrieken en Trafieken, c. Koophandel en tenslotte d. Algemene Zaken en Statistiek.
In de dertien jaren dat het departement heeft bestaan zijn vanuit deze commissies verschillende initiatieven ontplooid, zoals de instelling van een spaarkas voor de arbeiders, de instelling van livretten of werkboekjes voor de arbeiders en het oprichten van een woningbouwvereniging. Slechts de spaarkasplannen zijn daadwerkelijk gerealiseerd. In 1872 werd de Spaarkas zelfstandig en heeft tot na de Tweede Wereldoorlog voortbestaan.
Door het Departement werden ook incidentele acties gevoerd, zoals tijdens de cholera-epidemie in Helmond en de grote werkloosheid in de jaren 1862-1863.
Bij die gelegenheden organiseerde het Departement soepuitdelingen en hield loterijen, waarvan de opbrengsten waren bestemd voor de leniging van de nood onder de arbeiders. Ook trachtte het Departement door werkverschaffing de ergste gevolgen van de werkeloosheid teniet te doen, maar deze poging slaagde niet geheel.
In de jaren zeventig van de vorige eeuw daalde de belangstelling voor het Departement. Vele leden bedankten.
In 1788 werd te Haarlem de Nederlandse Maatschappij ter Bevordering van de Nijverheid opgericht. Deze stelde zich ten doel haar leden door middel van verhandelingen, prijsvragen, tentoonstellingen te stimuleren tot het ontplooien van activiteiten die de nijverheid moesten bevorderen.
In 1860 ontving het bestuur van de Kamer van Koophandel te Helmond een circulaire van de Maatschappij om te komen tot het stichten van een plaatselijk Departement. Dit idee werd gretig overgenomen. Reeds in januari 1861 vond de oprichtingsvergadering plaats in de "De Korenbeurs" te Helmond. Het eerste bestuur bestond uit W. Sutorius, J.A. Raymakers, P.F. van Vlissingen, jhr. C.F. Wesselman van Helmond en J.A. de Nies, die secretaris-penningmeester was.
Er werden een viertal commissies gevormd te weten: a. Landbouw, b. Kunsten, Handwerken, Fabrieken en Trafieken, c. Koophandel en tenslotte d. Algemene Zaken en Statistiek.
In de dertien jaren dat het departement heeft bestaan zijn vanuit deze commissies verschillende initiatieven ontplooid, zoals de instelling van een spaarkas voor de arbeiders, de instelling van livretten of werkboekjes voor de arbeiders en het oprichten van een woningbouwvereniging. Slechts de spaarkasplannen zijn daadwerkelijk gerealiseerd. In 1872 werd de Spaarkas zelfstandig en heeft tot na de Tweede Wereldoorlog voortbestaan.
Door het Departement werden ook incidentele acties gevoerd, zoals tijdens de cholera-epidemie in Helmond en de grote werkloosheid in de jaren 1862-1863.
Bij die gelegenheden organiseerde het Departement soepuitdelingen en hield loterijen, waarvan de opbrengsten waren bestemd voor de leniging van de nood onder de arbeiders. Ook trachtte het Departement door werkverschaffing de ergste gevolgen van de werkeloosheid teniet te doen, maar deze poging slaagde niet geheel.
In de jaren zeventig van de vorige eeuw daalde de belangstelling voor het Departement. Vele leden bedankten.
Uiteindelijk werd in 1874 het Departement Helmond opgeheven.
Archief
Onbekend is hoe en op welke titel het archief in de gemeentelijke archiefbewaarplaats is terechtgekomen. Het bestuursarchief is vrij compleet bewaard gebleven. De archiefjes van de commissies zijn, zo ze al gevormd zijn, vrijwel verloren gegaan. Hun activiteiten blijken uit de ingekomen brieven van de commissies aan het bestuur en uit de notulen van de vergaderingen.
Aan de raadpleging van het archief zijn geen openbaarheidsbeperkende voorwaarden verbonden.
De omvang van het archief bedraagt 0.5 m'.
Literatuur
W.A.J.M. Harkx, De Helmondse textielnijverheid in de loop der eeuwen. De grondslag van de huidige textielindustrie. 1794-1870. Tilburg 1967 (zeer uitgebreid op pp. 267-272).
M.W. van Boven,
22 juli 1982
Archief
Onbekend is hoe en op welke titel het archief in de gemeentelijke archiefbewaarplaats is terechtgekomen. Het bestuursarchief is vrij compleet bewaard gebleven. De archiefjes van de commissies zijn, zo ze al gevormd zijn, vrijwel verloren gegaan. Hun activiteiten blijken uit de ingekomen brieven van de commissies aan het bestuur en uit de notulen van de vergaderingen.
Aan de raadpleging van het archief zijn geen openbaarheidsbeperkende voorwaarden verbonden.
De omvang van het archief bedraagt 0.5 m'.
Literatuur
W.A.J.M. Harkx, De Helmondse textielnijverheid in de loop der eeuwen. De grondslag van de huidige textielindustrie. 1794-1870. Tilburg 1967 (zeer uitgebreid op pp. 267-272).
M.W. van Boven,
22 juli 1982
laatste wijziging 18-01-2020
18 beschreven archiefstukken
Kenmerken
laatste wijziging 18-01-2020
18 beschreven archiefstukken