Uw zoekacties: Fundaties te Utrecht na 1813

848 Fundaties te Utrecht na 1813 ( Het Utrechts Archief )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
848   Fundaties te Utrecht na 1813
Inleiding
Geschiedenis
848 Fundaties te Utrecht na 1813
Inleiding
Geschiedenis
Organisatie: Het Utrechts Archief
laatste wijziging 06-01-2013
'Fundaties' (stichtingen op het gebied van armenzorg) vervulden vanaf de Middeleeuwen een belangrijke sociale rol in de stedelijke gemeenschap. Zij werden in het leven geroepen door particulieren, die in hun testament of in een fundatiebrief 55vastlegden wat het doel van de fundatie was en wie voor het beheer moesten zorgen.
Er waren fundaties die tot doel hadden aan behoeftige mensen onderdak te verschaffen in vrije woningen of 'vrijwoningen' (ook: kameren of godskameren). Deze woningen werden gratis of tegen een geringe vergoeding beschikbaar gesteld. In 1913 telde Utrecht nog meer dan 500 vrijwoningen, soms in de vorm van hofjes. De woningen die de fundaties in de twintigste eeuw lieten bouwen, werden steeds vaker verhuurd. Vanaf de jaren vijftig van de twintigste eeuw gingen de fundaties ook huur vragen voor de oudere huizen. Daarmee kwam geleidelijk een einde aan de oorspronkelijke bestemming van de vrijwoningen.
Andere fundaties hadden tot doel aan armen een geregeld terugkerende toelage in natura of geld te verstrekken; deze toelagen werden 'preuves' (ook wel: proves) genoemd. Fundaties konden ook zowel vrijwoningen als preuves hebben. Nog tot in de jaren zestig van de twintigste eeuw werden er op grote schaal preuves verstrekt. Rond die tijd werd echter besloten geen nieuwe preuves meer toe te kennen, waarna het systeem een langzame dood stierf. Door de sociale wetgeving had de overheid de rol van de fundaties overgenomen.
De fundaties waarvan in deze inventaris de archieven van na 1813 beschreven worden, stonden vanaf een bepaald jaar geheel of gedeeltelijk onder het beheer van het gemeentebestuur. Gegevens over oprichting, doel en beheer van de afzonderlijke fundaties zijn opgenomen in kopnoten in de inventaris.
Archieven en inventarisatie
Literatuur
laatste wijziging 01-02-2020
170 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 284 bestanden

Kenmerken

Datering:
(1795) 1814-1978
Toegangstitel:
Inventaris van de archieven van fundaties te Utrecht na 1813 (1795) 1814-1978
Auteur:
J.N. van der Meulen
Datering toegang:
2006
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Het archiefblok bevat archiefbescheiden met verschillende rechtstitels
Omvang:
3,67 zuurvrije dozen
Rubrieken:
Thema trefwoorden:
Categorie:
Archiefvormer(s):
 
Archiefvormer Eleemysonae van Oudmunster
 
Archiefvormer Fundatie van Huybert Edmontsz. van Buchell
 
Archiefvormer Fundatie van Maria van Pallaes
 
Archiefvormer Fundatie van mr. Evert van de Poll
 
Archiefvormer Fundatie van Thomas van Nykercken
 
Archiefvormer Heilige Geesthuis
 
Archiefvormer Margaretenhof
laatste wijziging 01-02-2020
170 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 284 bestanden