Uw zoekacties: Utrechtsche algemeene brandwaarborg- en verzekeringsmaatschappijen

722 Utrechtsche algemeene brandwaarborg- en verzekeringsmaatschappijen ( Het Utrechts Archief )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
signalicon 722   Utrechtsche algemeene brandwaarborg- en verzekeringsmaatschappijen
Inleiding
Geschiedenis
722 Utrechtsche algemeene brandwaarborg- en verzekeringsmaatschappijen
Inleiding
Geschiedenis
Organisatie: Het Utrechts Archief
laatste wijziging 23-12-2010
"Het Bestuur der Algemeene Brand-waarborg-Maatschappij te Utrecht, adverteerd, dat hetzelve op de vereeniging van twee Millioenen Guldens Deelneming volgens de Wetten, dezelve Maatschappij in werking brengt op Heden den 15. Februarij 1811, des middags ten twaalf uuren. Het bureau derzelve wordt gehouden ten Huize van den Directeur Hendrik Elink Schuurman, alwaar dagelijks kan worden deelgenomen, zoo wel als bij de Heeren Correspondenten deze Maatschappij, buiten deze stad woonagtig" *  .
Aldus adverteerde de Utrechtsche Algemeene Brandwaarborgmaatschappij bij haar start op 15 februari 1811 in de Utrechtsche Courant. Onderlinge waarborgmaatschappijen ontstonden er in groten getale gedurende de eerste decennia na de Franse Revolutie, een politiek en economisch onzekere tijd.
Oprichter en eerste directeur van de maatschappij was Hendrik Elink Schuurman, die tevens zijn sporen heeft verdiend als bierbrouwer *  , zeepzieder, commissionair en fabrikant. Zijn kantoor was gevestigd in het huis "Payenborg", Oudegracht 320 *  . Het aanvangskapitaal van het bedrijf, dat de gehele 19e eeuw door de familie Schuurman geleid is geweest, was ƒ 7500,-. De rente ging niet naar geldschieters, zoals vaak gebruikelijk was, maar deze werd belegd ten behoeve van latere uitbetalingen wegens brandschades. Inleggelden en beleningen werden "op eene secure wijze op Intrest gezet". De commissarissen, uitgekozen door de directeur, deden de taxaties en dienden alert te zijn op de welstand van de deelhebbers. Met hen fungeerde de directeur als uitkoper van onderlinge deelhebbers.
Na aanvankelijk alleen onroerend goed verzekerd te hebben, werd na 1825 ook roerend goed in het pakket opgenomen. In datzelfde jaar verwierf de maatschappij koninklijke goedkeuring. Vanaf 1843 tekenden Schuurman en zijn opvolgers ook brandverkeringen tegen vaste premie, en deden zij ook andere assurantiezaken, bv. zee-assuranties (tot 1870).
Weliswaar steeg het kapitaal met de jaren (de maatschappij werd zelfs "koninklijk aanbevolen"), maar een zeer grote brand in Enschede in 1862 deed het bestuur overgaan tot een forse reorganisatie. Men besloot tot de oprichting van de Utrechtsche Algemeene Brandverzekering Maatschappij N.V. in 1876. De nieuwe N.V. nam in de eerste plaats van directie en commissarissen de uitkoop over en belastte zich daarnaast met de verzekering tegen vaste premie. De zaken van Schuurmans privé-onderneming werden geleidelijk geliquideerd of aan de N.V. overgedragen.
De onderlinge en uitkopende vennootschap bleven voortdurend onder dezelfde directie en werden vanaf 1867 vaak als één onderneming beschouwd: "De Utrechtsche Algemeene Brandwaarborg- en Verzekeringsmaatschappijen". In 1902 verhuist de maatschappij van "Payenborg" naar het pand Kromme Nieuwegracht 80.
De 20e eeuw kenmerkt zich door zijn concernvorming in de verzekeringswereld, sterk gestimuleerd door de crisisjaren na 1929. In 1934 werden dan ook besprekingen geopend tussen de in 1833 opgerichte N.V. Nederlandsche Maatschappij van Brandverzekering te Tiel en de Utrechse maatschappijen over een eventuele samenwerking. Deze samenwerking komt uiteindelijk tot stand op 7 december 1935. De Tielse N.V. verplaatst hiervoor haar zetel naar Utrecht. Het gebouw in Tiel gaat dan dienst doen als gemeentehuis.
Archief
Literatuur
laatste wijziging 08-08-2023
397 beschreven archiefstukken

Kenmerken

Datering:
1811-1939 (1946)
Toegangstitel:
Inventaris van de archieven van de Utrechtsche algemeene brandwaarborg- en verzekeringsmaatschappijen 1811-1939 (1946) en de Nederlandsche maatschappij van brandverzekering Tiel 1833-1939
Auteur:
J.A.C. Mathijssen
Datering toegang:
1980 / 2003
Notabene:
Vanwege ruimtegebrek bewaren wij dit archief niet in ons eigen depot. U kunt dit archief inzien door het aan te vragen via ons aanvraagformulier: https://hetutrechtsarchief.nl/aanvragen
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Opneming in beheer van een particulier, niet in eigendom verkregen
Omvang:
0,3 m oude verpakking; 12,04 m zuurvrije dozen
Bijzonderheden:
Vanwege ruimtegebrek bewaren wij dit archief niet in ons eigen depot. U kunt dit archief inzien door het aan te vragen via ons aanvraagformulier: https://hetutrechtsarchief.nl/aanvragen
Rubrieken:
Categorie:
laatste wijziging 08-08-2023
397 beschreven archiefstukken