714-3 Evangelisch-lutherse gemeente te Utrecht ( Het Utrechts Archief )
714-3
Evangelisch-lutherse gemeente te Utrecht
Inleiding
Armen- en bejaardenzorg; verenigingsleven
714-3 Evangelisch-lutherse gemeente te Utrecht
Inleiding
Armen- en bejaardenzorg; verenigingsleven
De 19e eeuw was een eeuw van grote activiteit op het gebied van armen- en bejaardenzorg en op het gebied van het verenigingsleven. De predikant J. Decker Zimmerman heeft hierbij een grote rol gespeeld. In 1834 werd op zijn initiatief een fonds tot oprichting van een Evangelisch-Luthers Wees-, Oude Mannen- en Vrouwenhuis in het leven geroepen. In 1841 werd een pand aan het Domplein (tegenwoordig de Hervormde Burgerschool) gekocht, zodat het plan gerealiseerd kon worden. Het Wees-, Oude Mannen- en Vrouwenhuis werd op 16 maart 1842 geopend. Het bestuur werd opgedragen aan een zelfstandig regentencollege, bestaande uit vier leden van de grote kerkeraad en twee diakenen. Ze kozen uit hun midden een secretaris, een rentmeester en een commissie van beheer (rentmeester met twee leden). Het interne bestuur werd gevormd door een binnenvader en binnenmoeder; de vader was tevens schoolmeester van de diakonale school en voorzanger in de kerk. De grote kerkeraad had de supervisie over het bestuur. Op den duur bleek het samenwonen van wezen en bejaarden minder wenselijk en werd de bejaardenafdeling opgeheven. De diakonie stichtte daarom in 1898 een Diakonie Oude Mannen- en Vrouwenhuis in het pand Lange Nieuwstraat 66. Op den duur kon de diakonie het huis echter niet exploiteren, zodat het college van regenten eerst de verzorging van de bejaarden en in 1915 ook de eigendom van het pand overnam. Nu bestonden er dus een Weeshuis aan het Domplein en een Oude Mannen- en Vrouwenhuis aan de Lange Nieuwstraat, beide onder hetzelfde regentencollege. In 1921 werd een nieuw Weeshuis aan de Mengelberglaan (later Wolter Heukelslaan) ingericht. Het Weeshuis werd in 1957 opgeheven en ingericht als wijkgebouw. Ook het Oude Mannen- en Vrouwenhuis was aan een nieuwe behuizing toe. Zo kwam in 1941 het door architekt J. A. Wentinck gebouwde rusthuis "De Wartburg" aan de tegenwoordige Kennedylaan tot stand. In 1952 kwam er een dependance van De Wartburg in het pand Maliebaan 45.
In 1848 begon Ds. Decker Zimmerman met het bijeenbrengen van geld voor het bouwen van woningen, waarin arme Lutherse gezinnen tegen een voordelige huurprijs zouden kunnen wonen. In 1880, dertien jaar na de dood van Ds. Decker Zimmerman, begon men eindelijk met de bouw van tien woningen in de Gildstraat, die in 1881 werden ingewijd als de Zimmerman-Stichting. Later werd het huizenbezit nog uitgebreid met enkele huizen in de Jasmijnstraat.
Ds. Decker Zimmerman werd in 1858 opgevolgd door C. W. L. Westhoff, hoofdbestuurslid van het Nederlands Luthers Genootschap voor In- en Uitwendige Zending, waarvan nu ook een afdeling in Utrecht kwam. Het Genootschap ging in 1899 het blad Maandelijkse Mededeelingen uitgeven * .
Een vereniging "Maarten Luther", die in 1889 in het leven werd geroepen, hield zich bezig met vragen betreffende de Bijbel en de Christelijke kerk, maar werd reeds in 1900 bij gebrek aan leden ontbonden. De Collectantenvereniging (opgericht 1892) zorgde, in samenwerking met de diakenen, voor de driemaandelijkse schaalcollecte langs de huizen. In. 1895 werd begonnen met het diakonessenwerk, De Diakonessenvereniging onderhield één diakones om de leden van de gemeente in geval van ziekte te kunnen bijstaan. In 1957 werd er samenwerking gevonden in het Oranje-Groene Kruis met de Hervormde en Gereformeerde Wijkverpleging.
laatste wijziging 25-12-2019
608 beschreven archiefstukken
13 gedigitaliseerd
totaal 1.978 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 25-12-2019
608 beschreven archiefstukken
13 gedigitaliseerd
totaal 1.978 bestanden
Bijlage
laatste wijziging 25-12-2019
608 beschreven archiefstukken
13 gedigitaliseerd
totaal 1.978 bestanden
Kenmerken
Datering:
1506-1960
Toegangstitel:
Inventaris van het archief van de evangelisch-lutherse gemeente te Utrecht
Auteur:
G.H. Kurtz, aangevuld en bewerkt door J.N. van der Meulen
Datering toegang:
1930 / 1995
Datering bewerking:
2009
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Opneming in beheer van een particulier, niet in eigendom verkregen
Omvang:
17,7 m zuurvrije dozen
Rubrieken:
Categorie:
Archiefvormer(s):
laatste wijziging 25-12-2019
608 beschreven archiefstukken
13 gedigitaliseerd
totaal 1.978 bestanden