49 Dorpsgerechten ( Het Utrechts Archief )
49
Dorpsgerechten
Inleiding
Wenken voor de raadpleging
49 Dorpsgerechten
Inleiding
Wenken voor de raadpleging
De archivalia van het gerecht Duist, De Haar en Zevenhuizen, van het gerecht Emmeklaar, van het gerecht Hoogland en van het gerecht Isselt zijn wel in deze inventaris beschreven, maar zijn in bewaring gegeven aan het gemeentearchief te Amersfoort, Zij hebben samen een omvang van 2,3 strekkende meter. De omvang van de overige archivalia van de dorpsgerechten bedraagt 110 strekkende meter. Per dorpsgerecht lopen omvang en volledigheid sterk uiteen. Over het algemeen zijn het best bewaard gebleven de akten, die de eigendom van onroerend goed betreffen. Van sommige gerechten zijn slecht fragmenten tot ons gekomen, van andere zijn alle archivalia verloren gegaan, zoals het geval is met Werkhoven. Sommige zeer kleine gerechten hebben waarschijnlijk nooit archieven gevormd. In andere kleine gerechten werden in de regel verschillende rechtshandelingen in één en hetzelfde protocol ingeschreven. Ook in grotere gerechten is de specificatie niet altijd streng doorgevoerd. Bij de beschrijving van protocollen, die verscheidene soorten akten bevatten, is de aflopende vertegenwoordiging in de volgorde uitgedrukt. Een protocol, dat aldus is beschreven: protocol van akten, voornamelijk van verhuur van vee, taxatie, testament en procuratie, bevat dus in aflopende kwantiteit akten van verhuur van vee, akten van taxatie, testamenten en procuraties, terwijl er daarnaast nog akten in voorkomen in een zo gering aantal, dat vermelding achterwege is gebleven. Hoewel de in de protocollen ingeschreven akten vaak eveneens in minuut aanwezig zijn, is dit zeker niet altijd het geval. Het verdient daarom aanbeveling, om zowel de protocollen als de losse minuten van akten te raadplegen.
Een belangrijke vergroting van de toegankelijkheid vormt de aanwezigheid van de door de administraties gemaakte klappers, tafels, lijsten en repertoria op voor- of achternaam van personen en in mindere mate op categorieën akten. De vindplaats van deze toegangen met eventuele afwijkende jaartallen zijn bij de beschrijvingen of specificaties vermeld.
De samenvoeging van een groot aantal gerechten in de periode 1798-1802 heeft merkwaardigerwijze slechts een beperkte neerslag in de archivalia gehad. Enkel waar dit het geval is wordt dit in de inventaris vermeld.
Het is duidelijk dat de in deze inventaris beschreven archivalia van de dorpsgerechten geen bestuursstukken omvatten. Toch bevat bijna elk gerecht een klein rubriekje getiteld "bestuurlijke zaken". Daaronder worden enkele stukken betreffende lijkschouw en fiscale aangelegenheden beschreven, die in de 19e eeuw blijkbaar bewust bij de rechterlijke archieven zijn gevoegd.
Tenslotte wordt de gebruiker gewaarschuwd voor de materiële staat van vele stukken, die soms slecht tot zeer slecht is. In sommige gevallen zal (hopelijk tijdelijk) geen raadpleging mogelijk zijn.
laatste wijziging 01-03-2024
281 beschreven archiefstukken
125 gedigitaliseerd
totaal 20.661 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 01-03-2024
281 beschreven archiefstukken
125 gedigitaliseerd
totaal 20.661 bestanden
Bijlagen
laatste wijziging 01-03-2024
281 beschreven archiefstukken
125 gedigitaliseerd
totaal 20.661 bestanden
Kenmerken
Datering:
1527-1811
Toegangstitel:
Inventaris van de archieven de dorpsgerechten in de provincie Utrecht 1527-1811
Auteur:
D.T. Koen
Datering toegang:
1985
Datering bewerking:
2010
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtstitel:
Overbrenging van een overheidsarchief
Omvang:
7 charters; 16,80 m zuurvrije dozen
Rubrieken:
Categorie:
Archiefvormer(s):
laatste wijziging 01-03-2024
281 beschreven archiefstukken
125 gedigitaliseerd
totaal 20.661 bestanden