Het Hervormd Werkverband voor Maatschappelijke Activering (HeWeMa) werd per regeling van 28 oktober 1980 door de Generale Synode van de Nederlandse Hervormde Kerk ingesteld als voortzetting van het Commissariaat voor Maatschappelijk en Cultureel Werk vanwege de Nederlandse Hervormde Kerk. Dit Commissariaat was bij besluit van het Moderamen van de Generale Synode in 1953 in het leven geroepen als vaste commissie van de Synode. Het HeWeMa diende dan ook gezien te worden als zodanige vaste commissie.

Het bestuur bestond uit leden van de organen van bijstand, te weten: drie leden van de Generale Diakonale Raad (GDR), drie leden van de Raad voor de Zaken van Overheid en Samenleving (ROS) en één lid van de Raad voor het Jeudwerk (HJR). De hechte relatie met de Generale Diakonale Raad en vooral de Raad voor de Zaken van Overheid en Samenleving werd verankerd in de regel dat van beide raden minstens één moderamenlid zitting had in het bestuur van HeWeMa, en dat van het dagelijks bestuur de vice-voorzitter of de pennigmeester lid moest zijn van de Raad voor de Zaken van Overheid en Samenleving. Tevens werd het secretariaat gevoerd door een bij voornoemde Raad gesitueerde consulent voor het maatschappelijk activeringswerk.

De taken van het HeWeMa bestonden uit:
- het al dan niet gevraagd adviseren van de Generale Synode en de organen van bijstand "in alle zaken die de roeping der kerk betreffen op het terrein van de welzijnsproblematiek";
- het bewaken van het beleid binnen de NHK op het gebied van maatschappelijk activeringswerk en met name van het functioneren van de landelijke consulenten voor maatschappelijk activeringswerk;
- het fungeren als platform voor overleg tussen de organen van bijstand met betrekking tot zaken op het terrein van welzijn, welzijnsbeleid en welzijnswerk
- het dienen als landelijk service-orgaan voor het hervormde provinciale en stedelijke activeringswerk (landelijk steunpunt);
- het verzorgen van de belangenbehartiging van het maatschappelijk activeringswerk vanuit de Nederlandse Hervormde Kerk;
- het deelnemen aan het samenwerkingsverband van de levensbeschouwelijke organisaties voor maatschappelijk activeringswerk;
- het onderhouden van contact met het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, later het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur.

Na een periode van reorganisatie van het Commissariaat voor Maatschappelijk en Cultureel Werk tot het Hervormd Werkverband voor Maatschappelijke Activering verscheen het eerste jaarverslag uit 1982 over de periode 1979-1981. Hieruit blijkt dat het HeWeMa zijn positie had gevonden in de wereld van zowel het hervormde, als het interkerkelijke en inter-levensbeschouwelijke maatschappelijk activeringswerk. Zo organiseerde het het halfjaarlijkse beraad van besturen van hervormde provinciale en grootstedelijke instellingen en organen, alsmede de één- of tweedaagse beraden van hervormde provinciale en grootstedelijke functionarissen die vijf â zes keer per jaar plaatsvonden. Door middel van publicaties, spellen en andere werkvormen voorzag het HeWeMa gemeentelijke diaconieën en gespreksgroepen van materiaal over maatschappelijke thema's als kernbewapening, arbeid, armoede, energie, gezondheidszorg, minderheden en asielbeleid. Interkerkelijk participeerde het HeWeMa in taak- en werkgroepen van de Raad van Kerken (taakgroep Pluriforme Samenleving, Werkgroep Samenleven met Buitenlandse Werknemers) en in het Interkerkelijk Werkverband voor de Recreatie (IWR), en werkte het samen met de stichting Interkerkelijk Vormingswerk inzake Ontwikkelingssamenwerking (IKVOS) en de Dienst in de Industriële Samenleving vanwege de Kerken (DISK). Op het gebied van levensbeschouwelijke maatschappelijke activering in het algemeen participeerde het HeWeMa in het Landelijk Overleg Maatschappelijk Activeringswerk (LOMA), het aanspreekpunt voor het ministerie van de gezamenlijke levensbeschouwelijke landelijke instellingen (de zogenaamde 'samenwerkingsorganen').

Toen in de jaren tachtig protestantse kerken toenadering tot elkaar zochten in het Samen-op-Weg-proces bleven het HeWeMa en zijn gereformeerde evenknie, de Raad voor Gereformeerde Samenlevingsaangelegenheden (GSA), niet achter. Beide instellingen kwamen elkaar vaker tegen in interkerkelijke en inter-levensbeschouwelijke initiatieven, maar vanaf 1983 zochten ze elkaar doelbewust op om samenwerking en in de jaren 1990 de fusie te plannen. In de jaren 1990 dwongen bovendien ministeriële bezuinigen en ten slotte stopzetting van overheidssubsidie voor levensbeschouwelijk maatschappelijk activeringswerk beide instellingen tot integratie binnen de fuserende kerken. Uiteindelijk ging het werk van beide instellingen op in verschillende programma's van het Protestants Landelijk Dienstencentrum en werden de instellingen ontbonden.