Uw zoekacties: Hoofdgerecht Thorn en het kerspel Thorn

01.187E Hoofdgerecht Thorn en het kerspel Thorn ( Historisch Centrum Limburg, te Maastricht )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Algemeen
De abdij van Thorn
Het land van Thorn
De Drie Eijgen
Het kerspel/de gemeente Thorn
Het Thornse landrecht (22)
01.187E Hoofdgerecht Thorn en het kerspel Thorn
Inleiding
Het Thornse landrecht (22)
Alvorens nader in te gaan op de rechterlijke organisatie binnen het Land van Thorn, moeten eerst enkele opmerkingen worden gemaakt over het zogenaamde landrecht van Thorn. Dit bevat ook een aantal bepalingen over die organisatie. Tegelijkertijd zijn echter bij de feitelijke juistheid van bepaalde passages vraagtekens te plaatsen. Het begint al met de datering uit 1285, zoals die in de uitvoerige preambule wordt beschreven. De opgenomen verwijzingen naar Griekse en Romeinse filosofen en wetgevers is voor de Middeleeuwen zeer ongeloofwaardig en passen meer in de tijd van de zestiende eeuw, de tijd van het humanisme. Verder zou de tekst zijn opgesteld na het overlijden van abdis Heilgonde van Borren (= Hildegondis van Wassenberg en Born), maar deze komt na 1266 niet meer voor. De als stiftsdame opgevoerde 'Guede van Renneberg' was abdis van 1273 tot 1304. Er vond dus in 1285 geen nieuwe verkiezing plaats. Tegen een datering uit 1285 pleit ook de omstandigheid dat de tekst is geschreven in het Middelnederlands (men zou Latijn verwachten). Voorts kunnen bepaalde passages onmogelijk uit die tijd stammen. Zo noemt artikel 56 bij allerlei wapentuig ook 'bussen' (geweren), maar dergelijk wapentuig was in deze streken voor het midden van de veertiende eeuw niet gangbaar. (23) De datering van het Thornse landrecht blijft daarmee een moeilijke zaak. In oorsprong kan het landrecht vroeg veertiende eeuws zijn - daarop wijst ook de vrij grote aandacht voor de positie van de heer van Horne als voogd van Thorn - maar de thans bekende versie bevat allerlei interpolaties en wijzigingen uit later tijd. Met deze vaststelling is overigens de inhoud als geheel niet onmiddellijk gediskwalificeerd en de tekst kan in grote delen zeer goed overeenstemmen met de realiteit
Landsheerlijkheid en grondheerlijkheid
Voogdij
Meiers
Het hoofdgerecht Thorn als organisatie
Processen en schriftelijke vastlegging daarvan
Consultatie van juristen
Rentmeester van het kapittel/grondmeier en schepenen
Hoofdvaart en appel
Hof van appel of Appellationsraad voor Thorn
De gerechtelijke hervormingen 1781-1791 (73)
Einde van de rechterlijke instellingen
Geschiedenis van het archief
Verantwoording van de inventarisatie
Lijst van gebruikte literatuur

Kenmerken

Datering:
1478-1796
Auteur:
Th. J. van Rensch
Omvang m1:
18,6
Inventaris:
Inventaris van de archieven van het hoofdgerecht Thorn en het kerspel Thorn (Maastricht 2010)