Uw zoekacties: Schepenbank Swolgen-Broekhuizenvorst en het kerspel Tienray,...

01.047 Schepenbank Swolgen-Broekhuizenvorst en het kerspel Tienray, (1431) 1604-1797 ( Historisch Centrum Limburg, te Maastricht )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
Inleiding
Historische inleiding
Korte Schets van de geschiedenis van het Overkwartier en het land van Kessel
Geschiedenis van de archiefvormende instellingen
Functionarissen van de schepenbank en de gemeente
01.047 Schepenbank Swolgen-Broekhuizenvorst en het kerspel Tienray, (1431) 1604-1797
Inleiding
Historische inleiding
Functionarissen van de schepenbank en de gemeente
Schepenen
Deze personen, zeven in getal, stelden het vonnis vast. Ze hadden weinig juridische kennis. Ze werden benoemd door de drossaard, ambtman of drost. Na 1673-1674 door de heer van de heerlijkheid, uit een voordracht van drie personen, door de zittende schepenen opgesteld. Door de drossaard en later door de heer van de heerlijkheid wordt ook de scholtis benoemd, die als voorzitter van de schepenbank fungeert, maar er geen lid van is. Tevens treedt hij op als openbaar ministerie en als uitvoerder van de vonnissen. Bij afwezigheid wordt hij vervangen door de stadhouder of "dagelicx richter". Tevens voeren de schepenen als voornaamste geërfden de bestuurlijke taken uit, eventueel bijgestaan door enkele gezworenen.

Secretaris of gerichtsschrijver
Zijn taak bestaat in het bijhouden van de diverse protocollen en registers, het vervaardigen van grossen van akten en het geven van afschriften. Hij wordt benoemd door de drossaard, respectievelijk de heer van de heerlijkheid. Met de scholtis is hij degene die geacht wordt over de nodige juridische kennis te beschikken. Tevens zijn het ook vaak de enige schepenbankfunctionarissen die de schrijfkunst machtig zijn.

Gerechtsbode
Hij is belast met de dagvaarding van de partijen in een proces en is ook overigens te vergelijken met de huidige deurwaarder. Tevens assisteert hij de schatheffer bij het innen van de schat.

Gezworenen
Zij fungeren als aanvulling op de schepenen, wanneer de schepenbank optreedt in gemeentelijke zaken. Zij vormen een vertegenwoordiging van de geërfden. In een ordonnantie uit 1590 van de Staten van het Overkwartier van Gelre te Roermond wordt de medewerking van de geërfden bij financiële zaken van de gemeente bindend voorgeschreven.
Schatheffer of schatbeurder
Hij dient ervoor te zorgen, dat de belastingen worden geïnd. De belastingen zijn o.a. de hoofdschat of generale capitatie, de ambachtschat, de consumptieschat, de beestenschat en andere soorten van belasting. Daarnaast de landschat, die verreweg het meeste oplevert en die verschillende malen, soms 10 tot 11 maal, per jaar wordt geïnd. De schatheffer moet zorgen voor de betaling van het aandeel in de beden en onraadspenningen in Roermond en later in Geldern. Daarnaast zorgt hij voor de betaling van de interesten aan de personen, van wie de gemeente geld heeft geleend, en alle andere voorkomende betalingen. Het ambt van schatheffer, soms door verschillende personen in één jaar uitgeoefend, werd elk jaar opnieuw verpacht en gegund aan de minst vragende, mits deze een goede borg kon stellen. Verantwoording van zijn beheer moest hij afleggen op de geërfdendag, waarbij de afhoring in de praktijk geschiedde door de schepenen plus soms nog enkele gezworenen en/of geërfden.

Veldschut
Zijn voornaamste taak bestaat uit het schutten of opsluiten van rondzwervend vee dat aan iemands land schade toebrengt, en het heffen van boeten daarvoor.

Rotmeester
Deze functionaris was vooral belast om samen met zijn rot zorg te dragen voor de openbare veiligheid op gemeentelijke wegen en waterlopen. Iedere rotmeester had een eigen district. Een rot is een groep personen die onder meer assistentie verleende bij het opsporen van landlopers. * 
Lijst van personen die een functie bij de schepenbank hebben bekleed, alsmede een overzicht van de bezitters van de heerlijkheden Swolgen en Broekhuizenvorst
Geschiedenis van het archief
Verantwoording van de inventarisatie
Literatuurlijst

Kenmerken

Datering:
(1431) 1604-1797
Auteur:
J.P.G. Renkens
Omvang m1:
0,2 meter - 1 charter oorsronkelijke omvang voor overdracht aan Gemeentearchief Venray
Inventaris:
Inventaris van het archief van de schepenbank Swolgen-Broekhuizenvorst en van het kerspel Tienray. Inventarissenreeks RAL 23 (Maastricht 1981)
Opmerking:
De inv.nrs 27, 28, 40, 68, 69, 149, 320, 330 en 333 berusten bij het RHCL; de overige nummers zijn overgedragen aan het Gemeentearchief Venray