Uw zoekacties: Schepenbank Horst

01.037B Schepenbank Horst ( Historisch Centrum Limburg, te Maastricht )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiƫrarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiƫrarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Geschiedenis van Horst
De Schepenbank van Horst
Geschiedenis van het archief
Verantwoording van de inventarisatie
01.037B Schepenbank Horst
Inleiding
Verantwoording van de inventarisatie
De lengte van het archief van de schepenbank Horst bedraagt circa 2,5 meter. Het oudste stuk is een charter uit 1501, het jongste stuk is een rekening van voogden uit 1799. Veel stukken zijn in de loop der tijden verloren gegaan. In deze inventaris wordt bij de desbetreffende rubrieken naar de inventaris van het archief der gemeente Horst (W. van Mulken) verwezen, aangezien zich daarin stukken van het dorpsbestuur bevinden, die in het archief van de schepenbank thuishoren.
Aan het begin van de inventarisatie werd begonnen met het herstellen van dossiers van de processen, die voor de schepenbank Horst gevoerd zijn. Tevens werd op fiches het beginjaar van het proces, de partijen en het geschilpunt aangetekend. In de procesprotocollen werd gecontroleerd of deze processen voor de schepenbank waren gevoerd en of de stukken door de schepenbank waren opgemaakt of ontvangen.
Aangezien de processen, waarin de schout als aanklager is opgetreden, ook in de protocollen waren vermeld, zijn de stukken betreffende criminele en civiele rechtspraak chronologisch bij elkaar gezet. Uit het overige deel van het archief werden vervolgens de overdrachtsminuten en -registers beschreven. De minuten werden op chronologische volgorde geplaatst. De stukken betreffende de aanstelling van voogden werden vermeld in de procesprotocollen, zodat alle stukken inzake de voogdij (benoemingen van voogden, controle op het beheer van goederen door voogden en voogdijrekeningen) bij de contentieuze rechtspraak zijn geplaatst. De stukken met betrekking tot de bestuurlijke taak werden geordend op basis van de verschillende taken, die het bestuur van een kerspel heeft, omdat er geen oude orde t.a.v. deze stukken voorhanden was. Binnen een taak zijn de stukken ofwel chronologisch geordend, ofwel op volgorde van de uitvoering van de handelingen. Dit laatste is vooral van toepassing op de "schattingen": eerst de kohieren en meetboeken, dan de verpachting van de schattingen, vervolgens de inning van de schattingen en de moeilijkheden daarbij, en tenslotte de verkoop van goederen, die wegens achterstallige schattingen verlaten zijn.
In dit archief zijn zeer vele stukken aangetroffen, die niet tot het archief van de schepenbank Horst behoorden; merendeels waren het stukken van het archief van de heerlijkheid Horst of van schepenbanken in de omgeving van Horst. Waarschijnlijk zijn vele stukken als gevolg van de cumulatie van functies in 1786 in het verkeerde archief terechtgekomen. Ook enkele charters behoorden niet tot het archief van de schepenbank Horst; hun plaats was echter ook niet in enig ander archief. Aangezien ze echter wel op Horst betrekking hebben, zijn ze geplaatst bij de "Stukken waarvan het verband met het archief van de schepenbank Horst niet blijkt".
Bij de inventaris zijn twee bijlagen gevoegd voor het gemak van de gebruiker: Bijlage I is een tafel op de procesdossiers van de inv.nrs. 16-19, met vermelding van het beginjaar van de nog aanwezige stukken en van beide partijen; tevens wordt er een summiere beschrijving gegeven van de geschilpunten voor zover nog te achterhalen. Bijlage II is een klapper op de procespartijen, waarmee men snel het beginjaar van het bijbehorende proces terug kan vinden.

Kenmerken

Datering:
(1460 ) 1501-1799
Auteur:
M.E.C. Hamers
Omvang m1:
2,9 - 10 charters
Inventaris:
Inventaris van het archief van de schepenbank Horst, 1501-1799 (Maastricht 1984)
Opmerking:
In het Gemeentearchief van Horst berusten de bescheiden van het dorpsbestuur, die behoren tot het archief van de schepenbank (Inventarissenreeks RAL 34)