Willem Hendrik Dullert werd geboren in Arnhem op 27 juni 1817. Hij was vijfentwintig jaar lid van de Tweede Kamer voor de liberale partij, en gedurende tien jaar Kamervoorzitter. Bovendien is hij bijna vijfentwintig jaar lid geweest van de Arnhemse gemeenteraad. Dullert bekleedde in Arnhem talloze maatschappelijke functies. Hij overleed op 24 februari 1881 in zijn geboortestad.
In 1879 maakte Dullert een testament op waarin hij liet vastleggen dat er na zijn dood een stichting in het leven werd geroepen, die naar hem vernoemd zou worden. Een jaar na zijn overlijden werd de Dullertsstichting, die nu nog steeds bestaat, feitelijk opgericht. De stichting draagt zorg voor het beheer van het omvangrijke vermogen dat Dullert na zijn dood naliet. Uit dat vermogen worden elk jaar giften verstrekt aan die ingezetenen van Arnhem en omstreken ‘die op grond van hun financiële en maatschappelijke omstandigheden voor begunstiging in aanmerking komen’. Financieel minder bedeelden kunnen bij de stichting een aanvraag indienen voor extra steun die nodig is voor bijvoorbeeld de aanschaf van medische hulpmiddelen die niet of slechts deels vergoed worden door de zorgverzekeraar, of een televisie voor mensen die door ouderdom of een handicap nauwelijks contact meer hebben met de buitenwereld. Tegenwoordig kunnen naast particulieren ook verenigingen, stichtingen en andere organisaties een beroep doen op het vermogen van de Dullertsstichting, om bijvoorbeeld daklozenwerk of speelvoorzieningen te financieren. De giften worden verstrekt vanuit de inkomsten die de stichting ontvangt uit het verhuren en verpachten van eigendommen, maar ook uit beleggingen of nalatenschappen en donaties ten behoeve van de stichting.

Verantwoording van de inventarisatie
Het archief van de Dullertsstichting over de jaren 1882-1975 bevat notulen van de vergaderingen, de akte van oprichting, statuten en huishoudelijk reglement, correspondentie, jaarverslagen, begrotingen, jaarrekeningen, stukken betreffende de giften en stukken betreffende de eigendommen.
De jaarrekeningen nemen het grootste deel van het archief in. Daarnaast is er een groot aantal stukken betreffende de eigendommen. Hierin kunnen voornamelijk gegevens gevonden worden over verhuur en verpachting van de landerijen en boerderijen in het bezit van de stichting, en het verlenen van overige rechten op de eigendommen. Er is een onderscheid gemaakt tussen de vier landerijen de Dullertshoeve, de Distelheuvel, de Groote Park en de Biezenburg en de overige eigendommen. Van de vier afzonderlijke landerijen zijn, o.a. in verband met grote verbouwingen, vrij omvangrijke dossiers in het archief opgenomen. De stukken betreffende verpachting en verhuur van de overige eigendommen zijn binnen het inventarisnummer op persoonsnaam van huurder of pachter geordend, volgens de oorspronkelijke ordening.
De jaarverslagen geven een goed inzicht in de bezigheden van de Dullertsstichting. Van 1882 tot 1966 is voor elk jaar een jaarverslag gemaakt door de secretaris-rentmeester. De jaarverslagen van 1958 en 1965 ontbreken echter. Na 1966 werden er geen jaarverslagen meer gemaakt. In de jaarverslagen is onder andere de stand van zaken bijgehouden m.b.t. de eigendommen. Zo is bijvoorbeeld te zien hoeveel hectare grond in bezit was van de stichting. Ook zijn taxaties en resultaten van inspecties van de eigendommen in de jaarverslagen terug te vinden. Daarnaast zijn gegevens met betrekking tot de begiftigden terug te vinden.

Het archief vertoont een aantal opvallende hiaten, waarvan enkele mogelijk verklaard kunnen worden door de gebeurtenissen in Arnhem tijdens de Tweede Wereldoorlog, met name in de jaren 1944 en 1945. Vooral van de correspondentie en begrotingen ontbreken veel stukken. Uit de notulen van de vergadering van 7 september 1945 het volgende citaat:

‘Op 17 September 1944…werd Arnhem gebombardeerd, waarbij de Willemskazerne achter het Stichtingshuis gelegen één der hoofddoelen was. Het gevolg was schade van geringe afmetingen aan dat huis, doch daar de kazerne in brand geraakte en men uitbreiding van deze brand verwachtte – wellicht ook ontploffingen – werd den Secretaris-Rentmeester gelast de woning a/d Janssingel binnen 15 minuten te verlaten. Hij nam elders zijn intrek. Op 25 September 1944 werd de stad geheel op bevel van de Duitsche bezetters geëvacueerd. Hij trok toen naar Worth-Rheden en heeft telkens getracht van de Duitsche autoriteiten een vergunning te krijgen om de stad te betreden. Deze vergunning verkreeg hij voor 24 October 1944; zij stond hem toe 2 uren in de stad door te brengen. Deze gelegenheid is door hem benut om de kas, eenige andere waardestukken en het belangrijkste deel van de boekhouding in veiligheid te brengen.
Bij terugkeer te Arnhem in Mei 1945 bleek het Stichtingshuis uitgeplunderd, terwijl de brandkluis, de brandkastjes daarin en een brandkast van den Secretaris-Rentmeester door explosies, opzettelijk veroorzaakt met dat doel, geopend waren. Veel was verdwenen…Uit de op het kantoor aangerichte chaos kon hij echter nog veel belangrijke dingen redden, bijv. alle jaarrekeningen van 1882 af, alle jaarverslagen, het afschrift der Stichtingsakte.’

Het archief is na selectie ca. drie meter in omvang. Er is ca. twee meter voor vernietiging in aanmerking gekomen.

Literatuur:
Mr. J.W. Staats Evers, Mr. W.H. Dullert en zijne stichting (Arnhem: Firma Stenfert Kroese & Van der Zande, 1882).

In opdracht van de Dullertsstichting werkt dr. J. Brabers momenteel aan een historisch werk uit twee delen, dat in de loop van 2005 voltooid zal worden. Het eerste deel zal handelen over leven en werk van W.H. Dullert, het tweede deel is gericht op de geschiedenis van de stichting. Het is nog niet bekend of het werk gepubliceerd zal worden. Mogelijk wordt er t.z.t. een exemplaar aan dit archief toegevoegd.