Vgl. voor de oudste geschiedenis van Balgoy: E.N. Palmboom; Het kapittel van Sint Jan te Utrecht. Een onderzoek naar verwerving, beheer en administratie van het oudste goederenbezit (elfde-veertiende eeuw) (Hilversum 1995

De hof te Balgoy behoorde waarschijnlijk tot het beginkapitaal van het kapittel van St. Jan te Utrecht, bij de stichting van de laatste door bisschop Bernold omstreeks het midden van de elfde eeuw. De wijze waarop en van wie het bezit te Balgoy door St. Jan is verworven is niet bekend. Wel is zeker dat de hof of curtis Balgoy aanvankelijk een van de belangrijkste bezittingen van het kapittel uitmaakte en dat de proost er de hoge rechtsmacht uitoefende. De oudste vermelding van de goederen te Balgoy, waartoe ook een aantal tijnsgoederen binnen Balgoy zelf en over de Maas in Brabant behoorden, dateert eerst uit het jaar 1172.

Aanvankelijk werd deze curtis in erfpacht uitgegeven, maar in de tweede helft van de veertiende eeuw bestond er een leenverhouding tussen de proost van het kapittel en de bezitter van de curtis.

Tussen 1311 en 1406 behoorden de pachters van de hof of heerlijkheid van Balgoy tot het geslacht Van Buren. Vanaf 1406 verbleef Balgoy te zamen met een aantal rechten (met uitzondering van mogelijk de hoge rechtsmacht) gedurende langere tijd in handen van leden van het geslacht Van Oy. De oudste stukken in dit archief geven blijk van de bestaande relatie tussen de proostdij van St. Jan en het laatstgenoemde geslacht.

De in dit archief ter sprake komende tiend van Opijnen maakte, te zamen met de tienden te Hiern en Neerijnen, oorspronkelijk deel uit van het vermogen van de Utrechtse bisschop. De bezittingen in deze plaatsen zijn weliswaar vóór 1200 aan de graaf van Gelre in leen gegeven, maar de tienden zijn omstreeks die tijd geschonken aan het kapittel van St. Jan te Utrecht, en dus niet aan de proost van deze kerk. Vanaf het eind van de dertiende eeuw zijn deze tienden door deken en kanunniken vanwege het kapittel in pacht uitgegeven.