Bij koninklijk besluit van 16 juni 1819 no. 1a, S4 werd de post(functie) van "Staatsraad, Postmeester-Generaal" opgeheven en vervangen door de nieuwe functie van "Directeur-Generaal der Directe Belastingen en der Posterijen", zoals vermeld in de brief van de Staatsraad, Postmeester-Generaal d.d. 23 juli 1819 no. 1 en van de Directeur-Generaal der Directe Belastingen en der Posterijen d.d. 2 augustus 1819 no. 1. Vervolgens werd krachtens het koninklijk besluit van 21 december 1820 no. 99, ingaande op 1 januari 1821, de post van Directeur-Generaal der Directe Belastingen en der Posterijen opgeheven en kwam de posterijen met aan het hoofd een "Inspecteur-Generaal, Administrateur der Posterijen", te ressorteren onder de "Minister van Staat, belast met de Generale Directie der Ontvangsten" (zie brief van de Directeur-Generaal der Directe Belastingen en der Posterijen d.d. 30 december 1820 no. 244 en brieven van de Minister van Staat, belast met de Generale Directie der Ontvangsten d.d. 2 januari 1821 no. 1 en d.d. 8 januari 1821 no. 3). * 

De functie van "Staatsraad, Administrateur der Posterijen en verdere middelen van vervoer" werd in dit archief voor het eerst genoemd in een brief van deze functionaris d.d. 1 april 1824 no. 1. Van 1831 tot omstreeks 1880 behoorde de posterijen tot de portefeuille van de Minister van Financiën. Nadien werd deze dienst een onderdeel van het Ministerie van Waterstaat, Handel en Nijverheid. * 

Afgezien van externe factoren, hebben de ontwikkeling en de structurele wijzigingen van het PTT-wezen kennelijk invloed gehad op de omvang en de samenstelling van het archief van de onderscheidene PTT-kantoren. Het postkantoor te Bennekom bijvoorbeeld werd in 1922 teruggebracht tot hulppostkantoor, ressorterend onder het postkantoor te Wageningen. Verheffing van een hulp- of bijkantoor tot een zelfstandig postkantoor kwam veelvuldig voor, zomede de vereniging van een station voor de postdienst, een telegraafstation en een telefoonstation tot één PTT-kantoor. Het postkantoor te Nunspeet behoorde tot de PTT-inspectie te Zwolle, terwijl het kantoor te Nijkerk onder de inspectie te Utrecht ressorteerde.

De PTT-kantoren in alfabetische volgorde vormen de hoofdindeling van deze inventaris. Op enkele pakken na, waarvan de stukken enigszins door vocht zijn beschadigd, verkeren de onderhavige archieven in goede staat. De "losse" ingekomen en verzonden stukken zijn chronologisch door elkaar geordend. Vrijwel alle archieven missen enkele jaren of gedeelten ervan. In sommige archieven bevinden zich registers van uitgaande stukken. Het gebruik van gedrukte formulieren, staten en briefkoppen was geen bijzonder verschijnsel, maar getypte stukken kwamen echter pas voor in het laatste decennium van de 19e eeuw.