Mijn Studiezaal (inloggen)
7-09 Stadhouderlijk archief: De archieven in het Koninklijk Huisarchief: Henriette Amalia ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )
7-09
Stadhouderlijk archief: De archieven in het Koninklijk Huisarchief: Henriette Amalia
Inventaris
Biografische schets 
7-09 Stadhouderlijk archief: De archieven in het Koninklijk Huisarchief: Henriette Amalia
Biografische schets
Henriette Amalia werd op 16 augustus 1666 te Kleef geboren als vijfde kind in het gezin van Johann Georg II, vorst van Anhalt-Dessau en Henriette Catharina, gravin van Nassau, (prinses van Oranje), dochter van Frederik Hendrik en Amalia van Solms.
Haar jeugd bracht zij door op het vaderlijk slot te Dessau, waar de intelligente Henriette Amalia een goede opvoeding kreeg. Zij werd onderwezen in de gereformeerde religie en in geschiedenis en taalwetenschappen. Er was aandacht voor ethische vraagstukken.
Henriette Amalia was nog geen 17 jaar toen zij in het voorjaar van 1683 haar neef Hendrik Casimir II in Dessau ontmoette. Die kennismaking bleek voor beiden positief en reeds op 16 november van hetzelfde jaar vond de huwelijksplechtigheid in Dessau plaats, waarna Hendrik Casimir II alleen terugkeerde naar de Republiek. In het voorjaar van 1684 kwam Henriette Amalia naar Friesland, waar zij op Oranjewoud feestelijk door Albertine Agnes werd ontvangen en voorgesteld aan de belangrijkste personen uit de drie provincies. In augustus volgde de intocht in Leeuwarden.
Hendrik Casimir II en Henriette Amalia kregen negen kinderen: een jonggestorven zoon, de latere stadhouder Johan Willem Friso en zeven dochters. De enige dochters die huwden waren Sophia Hedwig en Isabella Charlotte. Sophia Hedwig trouwde Karl Leopold, hertog van Mecklenburg-Schwerin, maar dit huwelijk eindigde binnen twee jaar in een scheiding. Isabella Charlotte trouwde met Christian, vorst van Nassau-Dillenburg, die in 1739 overleed. Als weduwe bleef zij op de Dillenburg wonen.
De dochters die in Diez op slot Oranienstein overleden, zijn alle, evenals hun moeder, bijgezet in de Stiftskerk in Diez.
Afbeelding: Henriette Amalia
Henriette Amalia was een begaafde en zelfbewuste vrouw, die haar handen vol heeft gehad aan haar driftige echtgenoot. Zo heeft zij menigmaal moeten bemiddelen tussen de Friese stadhouder en zijn Hollandse neef Willem III. Haar pogingen leken te zullen slagen, maar zij heeft er de vruchten niet van kunnen plukken, omdat Hendrik Casimir in het vroege voorjaar van 1696 overleed.
Henriette Amalia bleef achter als regentes en voogdes voor Johan Willem Friso en haar zeven dochters. Zij vatte die taak zeer serieus op. Toen ook Willem III in 1702 overleed en hij bij testament zijn achterneef Johan Willem Friso tot erfgenaam bleek te hebben benoemd, wierp Henriette Amalia zich op als pleitbezorger van haar zoon tegenover de velen die hem zijn erfenis betwistten. De voornaamste van hen was Frederik I van Pruisen, die aansprak op de erfenis maakte vanwege zijn moeder Louise Henriette, oudste dochter van Frederik Hendrik. Henriette Amalia kwam nooit met hem tot een vergelijk. Pas in 1732, zes jaar na haar dood, sloot Willem IV een overeenkomst met de koning van Pruisen.
Henriette Amalia hield van luxe en leefde op (te) grote voet. Door het overlijden van haar schoonmoeder in de zomer van 1696 was zij in het bezit gekomen van Oranjewoud bij Heerenveen. Oranienstein bij Diez was toegevallen aan Henriette Amalia's zwager Johann Wilhelm, hertog van Saksen-Eisenach-Jena. In 1708 cedeerde Johann Wilhelm dit bezit aan haar, waarna Henriette Amalia zich, omdat haar regentschap voor Johan Willem Friso in 1707 was geëindigd, met haar dochters op Oranienstein vestigde.
Aan de inrichting van haar behuizingen heeft zij zeer veel geld besteed, waarbij ook de architect Daniel Marot werd ingeschakeld. Zij heeft zelfs de bouw van nog een slot overwogen en hierover met hem overlegd.
De kosten van dit alles liepen zo op dat Karl van Hessen-Kassel, na de dood van Johan Willem Friso voogd voor Willem IV wat betreft de Duitse bezittingen, haar een proces aandeed. Zijn zorgen over haar financiën bleken niet ongegrond. Bij haar dood op 18 april 1726 liet Henriette Amalia grote schulden na.
Afbeelding: Henriette Amalia met kinderen
laatste wijziging 12-03-2008
197 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Kenmerken
Auteur:
H.J. de Muij-Fleurke
Bijzonderheden:
Dit archief berust bij het Koninklijk Huisarchief te Den Haag!
Categorie:
- Zonder categorie
laatste wijziging 12-03-2008
197 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
