13-31 Nedergerecht Schiermonnikoog ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )
13-31
Nedergerecht Schiermonnikoog
Inventaris
1. Nedergerecht Schiermonnikoog
Dit eiland behoorde aan de Cisterciënser abdij Klaarkamp, die aldaar een uithof had. In de 16e eeuw strekte zich het rechtsgebied van het Hof van Friesland over het eiland uit; doch het is niet bekend of aldaar vóór 1580 plaatselijke rechters waren.
In 1580 kwam het eiland als kloostergoed aan de Staten van Friesland, en werd als domeingoed beheerd. Wel wordt vermeld, dat daarna een voogd vanwege de Staten van Friesland en ook een plaatselijk gerecht aldaar waren; doch welke de samenstelling en bevoegdheid van dit gerecht geweest zijn, is niet met zekerheid bekend. In 1638 hebben de Staten van Friesland het eiland als een heerlijkheid, tegelijk met enige andere klooster- en domeingoederen, verkocht. Het eiland is toen aan Johan Stachouwer, heer van Rijsbergen, Iseliettes, St. Anna etc. overgedragen 'met de landen, seerecht,impositiën, civile en criminele justitie, onder reserve van 't recht van souverainiteyt ende hommagie, te erkennen ende presteren bij solemnelen ede van getrouwigheit an dese Provincie in 't particulier, ende ingevolge van dien aen de Generale Unie'.
Door de nieuwe eigenaar werden toen aangesteld een drossaard en een secretaris, en voorts werden uit een, door de ingezetenen gekozen, voordracht van 8 personen 4 burgemeesters door hem aangesteld. Deze oefenden met de Heer van het eiland of, bij diens afwezigheid, ook alleen de rechtspraak uit. Over de vraag of het Hof enige rechtsmacht over het eiland kon uitoefenen waren zeer langdurige geschillen,totdat in 1750, ingevolge het advies van enige arbiters, is bepaald dat in criminalibus geen appèl zoude zijn, maar dan van de civiele vonnissen kon geappèlleerd worden op het Hof van Friesland.
In de rechterlijke indeling van Friesland volgens het reglement van 1 oktober 1802 was Schiermonnikoog niet begrepen. Volgens het reglement van 24 februari 1806 voor de drosten enz. vormde het eiland samen met Oost- en Westdongeradeel één rechtsgebied, namelijk het 3e district. Zie verder Toegang 312, Inventaris van het archief der Heren van Schiermonnikoog, 1627-1858.
3-5 Registers inhoudende: sententies, weeszaken, koopakten, hypotheekakten, verordeningen en eedsafleggingen door de nieuw gekozen burgemeesters
13-31 Nedergerecht Schiermonnikoog
1. Nedergerecht Schiermonnikoog
3-5
Registers inhoudende: sententies, weeszaken, koopakten, hypotheekakten, verordeningen en eedsafleggingen door de nieuw gekozen burgemeesters
Datering:
1647-1711
Uiterlijke vorm:
3 delen
Organisatie: Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum)
laatste wijziging 11-02-2021
laatste wijziging 11-11-2023
7 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1647-1806
Periode:
1647-1806
Beschrijving:
Nedergerecht Schiermonnikoog
Categorie:
laatste wijziging 11-11-2023
7 beschreven archiefstukken