0354 Nederlands Hervormde Gemeente Gasselte, met aanvullingen ( Drents Archief )
0354
Nederlands Hervormde Gemeente Gasselte, met aanvullingen
Inventaris
1. Inleiding
0354 Nederlands Hervormde Gemeente Gasselte, met aanvullingen
1.
Inleiding
De kerk van Gasselte, gewijd aan de maagd Maria * , bestond reeds in 1362. Rond dat jaar stichtte Wermold van Gasselte in de kerk een altaar ter ere van de H. Nicolaas en de H. Catharina. De inkomsten van de priester, die op dat altaar de missen zou lezen, bestond uit de hofstede, tien mud bouwland te Gasselte, 30 mud rogge en tien mud mout van haver (voor bierbereiding). Bij akte van 5 mei 1362 keurden zijn vrouw Wibbe, inmiddels door Wermolds overlijden weduwe geworden, en zijn dochter Lamme met haar man Arnout Huus de stichting van deze vicarie goed * . Ook de bisschop van Utrecht deed dat * . Omdat Arnout Huus in later jaren heer van Ruinen en Ruinerwold werd, bleef het recht van benoeming van de vicaris aan de heerlijkheid Ruinen * . De laatste vicaris was Jacob van den Utlo * .
Pastoor te Gasselte ten tijde van de hervorming was Hendrik van Kampen * . Eerste predikant van de uit de twee dorpen Gieten en Gasselte bestaande gemeente werd Judocus Vos. Tot 1609 behoorden Gieten en Gasselte tot de classis Emmen, maar omdat op de synode van 4 september van dat jaar geklaagd werd over de indeling, viel de gemeente vanaf 1609 onder de classis Rolde * . Op de classicale vergadering van 6 mei 1611 kreeg Gasselte voor het eerst een eigen predikant * . De door de gemeente beroepen Johannes Cuperus werd toen door de classicale vergadering aangenomen.
Na 1650 zijn de markegenoten van Gasselte begonnen venen aan te snijden. Zo ontstond een veenkolonie met de naam Gasselternijveen * . In 1697 is Gasselternijveen afgescheiden van Gasselte en heeft het een eigen gemeente gevormd. Eerste predikant was Gerhardus Cock, maar voor 1697 had de predikant van Gasselte, A.C. Fabritius, ook al enige werkzaamheden verricht in het veen * .
Het kerkgebouw stamt uit de veertiende eeuw * . In het begin van de zeventiende eeuw leed het aanzienlijke schade, omdat er soldaten in werden gelegerd. In 1787 kreeg het gebouw een klokkentorentje. In 1803 en 1857 onderging het aanmerkelijke herstelwerkzaamheden, evenals in 1929, 1957 en de jaren 1963-1970.
De archieven van de hervormde gemeente werden in 1976 aan het rijksarchief in Drenthe in bewaring gegeven. Een aantal stukken berustten daar echter al. De nummers 31 en 33 waren in 1886 door O. Hiddingh te Gasselte geschonken, nummer 32 misschien in 1882. Enkele andere stukken berustten al ten rijksarchieve sinds 1876, van voor dat jaar zijn de bronnen te schaars om zekerheid te geven.
laatste wijziging 23-06-2023
113 beschreven archiefstukken
3 gedigitaliseerd
totaal 252 bestanden
Kenmerken
Datering:
1611-1985
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0354 Nederlands Hervormde Gemeente Gasselte, met aanvullingen
VERKORT:
NL-AsnDA, 0354
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0354 Nederlands Hervormde Gemeente Gasselte, met aanvullingen
VERKORT:
NL-AsnDA, 0354
Categorie:
laatste wijziging 23-06-2023
113 beschreven archiefstukken
3 gedigitaliseerd
totaal 252 bestanden