Uw zoekacties: Rekenkamer van Zeeland, ‘Rekenkamer A’, 1230-1806

502 Rekenkamer van Zeeland, ‘Rekenkamer A’, 1230-1806 ( Zeeuws Archief )

Hulp bij uw onderzoek.
De informatie in deze website is zeer divers en bedoeld voor mensen met een belangstelling voor historisch of genealogisch onderzoek.
Wij trachten de informatie zo eenvoudig mogelijk te houden, maar beseffen ook dat de aard van de informatie soms wel enige studie of historische inzicht vereist.

Zoeken en bladeren

  • Bladeren
    De meest eenvoudige manier van werken is het zoeken te starten zonder zoekterm. U kunt dan bladeren door alle aanwezige toegangen.
  • Eenvoudig zoeken
    Wilt u een specifieker resultaat dan adviseren wij u te starten met één zoekterm. Het resultaat dat u krijgt voldoet aan de zoekterm. U kunt het resultaat verder verkleinen door meerdere zoektermen op te geven.
  • Uitgebreid zoeken
    Kiest u voor uitgebreid zoeken dan kunt u afhankelijk van de situatie meerdere zoekvelden invullen, waarna het resultaat zal voldoen aan de specifieke zoekactie. In iedere veld kunnen meerdere zoektermen worden ingevuld.
  • Zoektermen combineren
    Zoektermen worden gecombineerd De zoekfunctie voegt automatisch "en" toe tussen de verschillende zoekmogelijkheden die worden gebruikt. Zo kunnen 'zoeken met alle woorden' en 'zoeken met één van de woorden' worden gecombineerd.
  • Booleaanse operatoren
    Normaal worden meerdere zoektermen altijd gecombineerd met AND. U kunt bij het zoeken in een zoekveld ook gebruik maken van de Booleaanse operatoren: NOT en OR. De zoekacties met NOT beperken het zoekresultaat, terwijl OR veel meer resultaten oplevert.
    OR wordt vooral geadviseerd bij een bekende variatie op de schrijfwijze, bijvoorbeeld:
    - Den Haag OR ’s-Gravenhage
    - Vereeniging OR Vereniging
  • Woordcombinatie
    Wilt u zoeken met een woordcombinatie in een vaste volgorde (bijv. Vereniging tot behoud van natuurmonumenten), zet deze woorden dan "tussen aanhalingstekens".

Verfijnen
In de meeste gevallen zal naast het zoekresultaat een mogelijkheid tot verfijnen worden aangeboden. Verfijnen kan bijvoorbeeld op materiaalsoort, maar in andere gevallen op plaats en straat. Dit is afhankelijk van het archiefmateriaal dat geselecteerd is.

Sorteren
De resultaten staan gesorteerd in een standaard sortering. Dit kan per toegang verschillend zijn. In de meeste gevallen kan voor een andere sortering worden gekozen.

Digitaliseren op verzoek
Zie http://www.zeeuwsarchief.nl/over-ons/tarieven

beacon
 
 
Gids voor het onderzoek in de Rekenkamer van Zeeland, (1189) 1595 - 1805 (1807)
Beknopte geschiedenis van de instelling
502 Rekenkamer van Zeeland, ‘Rekenkamer A’, 1230-1806
Gids voor het onderzoek in de Rekenkamer van Zeeland, (1189) 1595 - 1805 (1807)
Beknopte geschiedenis van de instelling
Organisatie: Zeeuws Archief
De Rekenkamer van Zeeland begon haar werkzaamheden in januari 1597, nadat de Staten van Zeeland al in 1594 tot de oprichting ervan hadden besloten. De kamer kreeg onder meer tot taak de Zeeuwse lenen, voornamelijk bestaande uit uitgegeven ambachtsheerlijkheden en andere gewestelijke eigendommen te registreren en het werk van alle rekenplichtige ambtenaren te controleren. Deze controle bestond uit het jaarlijks afhoren van de ingediende rekeningen, die door de verschillende rentmeesters en ontvangers, in tweevoud moesten worden ingeleverd. Bij inlevering werd de rendant, de rekenplichtige beëdigd, hij moest verklaren zijn rekening naar waarheid te hebben opgemaakt. De heren van de rekenkamers, ook wel auditeurs of rekenmeesters genaamd, lieten hun secretaris of een klerk de rekeningen controleren aan de hand van de bijgeleverde acquitten, de bewijsstukken van zowel de inkomsten als de uitgaven. Ook werd bij de controle zo nodig gebruik gemaakt van verschillende op de rekenkamer aanwezige naslagwerken, registers aangeduid naar hun kleur. De door de secretaris of klerk in de marge der rekeningen gemaakte opmerkingen, de ‘loquaturs’, werden in een afzonderlijke zitting van de kamer, stuk voor stuk nagelopen en na vaststelling ervan werden beide rekeningen door drie auditeurs en de secretaris ondertekend. Het zogenaamde rendantsexemplaar kreeg de rekenplichtige terug. Deze had dit exemplaar nodig, niet alleen als bewijs dat hij aan zijn verplichtingen had voldaan, maar ook om de rekening van het daaropvolgende jaar in overeenstemming te brengen met het nu gecontroleerde. Het eerste exemplaar, op het voorplat gemerkt ‘Voor de Kamer’, en de acquitten bleven achter in het gebouw van de kamer, de Balanspoort in het Middelburgse abdijcomplex.
Samen met genoemde registers vormden de ingeleverde rekeningen een papieren geheugen voor het gewest. De rechten en plichten van het soevereine gewest Zeeland waren erin vastgelegd. Aan de uniformiteit van de rekeningen hechtte de kamer grote waarde. Om deze te bereiken kregen alle rekenplichtigen samen met hun aanstelling een instructie, die onder meer inhield dat zij moesten beginnen een nauwkeurig afschrift van de laatste rekening van hun voorganger te vervaardigen. Om de auditeurs een snel overzicht te bieden van de dikwijls zeer gecompliceerde rekeningen kreeg de rendant opdracht een borderel te vervaardigen, een verkorte rekening, die dienst deed als inhoudsopgave van zowel de rekening als van de acquitten. In de vaak zeer omvangrijke tot een lias aaneengeregen losse bewijsstukken bracht men bovendien perkamenten strookjes aan met een aanduiding op welke rekeningpost de tussenliggende stukken betrekking hadden.
Ten behoeve van haar registrerende taak werden al bij de oprichting van de kamer ook oudere stukken overgebracht, zoals de rekeningen die tussen 1578 en 1597 bij Gecommitteerde Raden, het dagelijks bestuur van het jonge gewest waren ingeleverd en de rijke geconfisqueerde archieven van de Norbertijner abdij te Middelburg. De rol van ‘registerkamer’, bewaarplaats van het papieren en perkamenten geheugen van Zeeland, werd in 1635 nog eens bevestigd toen de archieven van de opgegeven stad Reimerswaal eveneens aan de Rekenkamer werden overgedragen.
Hoezeer men hechtte aan het eigen geheugen blijkt uit de jarenlange moeite die het Zeeuwse bestuur deed om de rekeningen uit de Henegouws-Beierse periode (1319-1432) en de Bourgondisch-Oostenrijkse periode (1433-1584) vanuit de Haagse rekenkamer naar Zeeland te krijgen. Het slaagde in 1606 erin deze verwerven.
Als min of meer zelfstandige bestuursinstelling bleef de kamer, ook nadat aan de Zeeuwse soevereiniteit in 1798 een einde was gekomen, nog enkele jaren actief tot zij tenslotte in 1805 werd opgeheven en een Commissie van Financiën van het Departementaal Bestuur de controle der rekeningen overnam.
De lotgevallen van het archief en de bewerking ervan
Geografisch zoeken
Thematisch zoeken
Genealogisch en lokaal-historisch onderzoek
Overzicht van toegangen, gidsen en nadere toegangen
Literatuur
Inleiding Rekenkamer van Zeeland
[In voorbereiding]
Regestenlijst charters
Hierna is opgenomen: C. de Waard, Regestenlijst van de charters en bijbehoorende stukken van de Zeeuwsche Rekenkamer 1525-1784 (Middelburg 1918). Alle in deze lijst beschreven charters zijn in mei 1940 verloren gegaan. Zie voor de hierin opgenomen korte inleiding paragraaf .. van de huidige inleiding.

Kenmerken

Datering:
1230-1806
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1965, 1982, 1994
Inzage:
Studiezaal, in origineel
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Rijksarchief in Zeeland
Categorie: