Bij de naam Persijn denkt men wel het eerst aan de heren van Waterland, die nog zo lang hun zelfstandige positie tegenover de Hollandse Graven wisten te handhaven. De familie echter, waarvan de hier beschreven papieren afkomstig zijn, heeft wel meermalen gepoogd aanspraken op afstamming van dit Middeleeuwse geslacht te doen gelden, maar bewezen is deze tot dusverre niet. Ook de verwantschap met andere families van dezelfde naam, die sinds de 16e eeuw op verschillende plaatsen opduiken, blijft vooralsnog onzeker. In het onderhavige archief is de eerste Persijn een schepen van Amsterdam, omstreeks 1500.

De reeds in het begin van de 16e eeuw blijkende genealogische belangstelling bij leden van het geslacht Persijn, waarvan talrijke stukken in dit archief getuigen, heeft er intussen toe geleid dat er nu allerlei bewaard is gebleven wat doorgaans in de loop der tijden verloren raakt en wat toch belangwekkend kan zijn omdat het samen een veelzijdige kijk geeft in het openbare en particuliere leven van een aantal min of meer aanzienlijke 17e-, 18e- en 19e- eeuwse Nederlanders.

Wat het bijeenbrengen van de stukken betreft, zijn er met name drie leden van de familie Van Persijn aan te wijzen, die hierbij een voorname rol hebben gespeeld. Dit waren Cornelis Jacob (1752-1803), Johan Eliza (1837-1910) en Otto Hendrik (1870-1950). Wat evenwel precies ieders aandeel is geweest, kan niet meer worden nagegaan. De laatstgenoemde kreeg de familiepapieren bij gezegelde akte van zijn tante Geertruida E. van Persijn in 1911. Toen waren ze al sinds 1882 vermeerderd met een aantal stukken van de familie Van Heemskerck (Van Beest), via de Hoynck Van Papendrecht's aan de Persijn's geparenteerd. Na de dood van haar vader, de bovenvermelde Otto Hendrik, waarmee de familie Van Persijn in de mannelijke lijn uitstierf, stond Mevrouw H.C. van Meerten-Van Persijn de verzameling in 1950 aan het Algemeen Rijksarchief in bruikleen af. De papieren waren toen geborgen in elf dozen, in mappen gerangschikt en voorlopig geïnventariseerd en genummerd.

De door ons opgemaakte inventaris onderscheidt allereerst twee hoofdafdelingen. De "personalia", onderverdeeld in de Persijns en aanverwante geslachten en "realia". Op het einde is er een hoofdafdeling. Hierin zijn diverse stukken ondergebracht die geen of geen duidelijk verband met de familie Van Persijn vertonen. Dit alles is geinventariseerd volgens de gebruikelijke methode. Daartussen is voor dit speciale geval nog een hoofdafdeling gevoegd, die in zijn geheel gewijd is aan de genealogische nasporingen, omdat die in dit archief een zo opvallende plaats innemen. Ten aanzien van de afdeling "personalia" dient nog opgemerkt te worden dat de personen gerangschikt zijn naar de generaties, zodat telkens eerst de broers en zusters en daarna de kinderen van de stamhouder volgen. In de volgorde van de aanverwante families komt de familie Van Persijn van Ouwendijck achteraan, omdat de verwantschapsband waarschijnlijk veel losser is dan oudere genealogen hebben gemeend. Uit de genealogische overzichten zijn in het algemeen die namen weggelaten, die in de stukken niet worden genoemd.

-

Ongedateerd portret van Reinier Moons, procureur-generaal van het Hof van Holland, op 43-jarige leeftijd. Waarschijnlijk is het portret een reproductie van een 16e eeuws schilderij. Reinier Moons was de vader van Margareta Moons, die huwde met Jan van Persijn, raad en schepen te Amsterdam. Inventarisnummer 409.